TẠI SAO QUỐC GIA HOA KỲ HÙNG MẠNH

Chiến tranh nam bắc của Mỹ thường được nhắc tới qua những trận chiến đẫm máu giữa hai vị tướng Robert E. Lee của miền nam và Ulysses S. Grant của miền Bắc. Tuy tướng Lee đã nhiều lần tấn công và gây tổn thất khá nặng cho quân đội miền Bắc, cuối cùng ông đã bị thua khi các đường tiếp vận đều bị cắt đứt và binh lính chết chóc quá nhiều. Trận chiến ở thôn Appomattox là trận chiến cuối cùng của hai người. Khi biết không thể cầm cự nổi, tướng Lee bắn tin cho tướng Grant là ông chuẩn bị đầu hàng. Tướng Grant bắn tin lại cho phép tướng Lee có thể chọn địa điểm thương thuyết mà ông muốn. Đến ngày gặp nhau tướng Lee bận một bộ đồ nhà binh mới tinh khôi ngồi chờ tướng Grant, tướng Grant xuất hiện trong bộ đồ lính còn dính sình trong lúc đi lại. Tướng Lee lớn hơn tướng Grant 15 tuổi và cũng cao lớn hơn nhiều.

Đáng lẽ là gặp nhau bàn chuyện đầu hàng nhưng tướng Grant biết là tướng Lee đang buồn thua trận nên ông không nỡ nhắc tới, cứ ngồi nói đến các chuyện chiến tranh với người Mễ của một thời nào khác. Cuối cùng tướng Lee phải nhắc là ông tới để đầu hàng và xin được một số điều kiện. Bấy giờ tướng Grant mới lấy giấy ra viết và ông chép tay khoảng non trang giấy rồi giao lại cho tướng Lee.

Tóm tắt như sau:
1. những binh lính miền nam sẽ không bị coi là quân đội phản quốc (treason)
2. những binh lính miền nam sẽ không bị đi tù (imprisonment)
3. chính phủ không được đụng tới hoặc làm họ phiền hà nếu họ chấp hành tốt luật lệ nơi cư ngụ
4. kỵ binh được quyền mang ngựa và lừa về để giúp gia đình họ cày cấy vào mùa xuân
5. binh lính được quyền giữ khí giới cá nhân để giúp họ bảo vệ gia đình
(nên nhớ là trong hiến pháp Mỹ, mọi người dân được quyền mang khí giới để tự vệ).

Khi tướng Lee ra về thì tướng Grant và mọi tướng lãnh khác đều đứng nghiêm trang chào, cái chào nhà binh tới tướng Lee và các sĩ quan của ông. Sau đó tướng Grant cho người đưa thức ăn cấp tốc đến cho các binh sĩ của tướng Lee đã bị vây đói lâu ngày. Một điều đáng nói nữa là sau khi chiến thắng, khi các binh sĩ miền bắc muốn ăn mừng chiến thắng, tướng Grant đã ra lệnh cho mọi người không được ăn mừng (no celebration), ông nói "họ bây giờ đã là người dân của mình" ("they are our countrymen now"). Ý ông nói một khi họ đã đầu hàng thì họ đã trở thành người dân của mình, mình phải có ổn phận bảo vệ và không làm nhục họ. Cũng vì vậy mà cho đến ngày hôm nay nước Mỹ cũng không có ngày nào gọi là ngày kỷ niện ăn mừng chiến thắng miền nam cả. Lá cờ của phe miền nam vẫn được treo ở các toà đô chính ở tiểu bang miền nam.
Sau trận chiến này, tướng Lee trở thành một thầy giáo dạy học. Tướng Grant sau này đắc cử tống thống thứ 18 của Mỹ. Sau khi giã từ chính trường, ông làm ăn thua lỗ liên tục cuối cùng nghèo khổ, uống rượu nhiều và chết vì bịnh ung thư. Xong nhờ vào tấm lòng độ lượng to lớn của ông mà những người lính miền nam biết ơn, đứng đầu là tướng Lee. Do vậy sau chiến tranh tướng Lee đã không ngừng đi cổ võ cho việc hàn gắn đất nước và ông không cho bất kỳ một người nào nói xấu tướng Grant trong khi ông có mặt.