MỘT CHÚT LÃNG DU
Mấy hôm trước tôi tình cờ nhận được mail của anh Nguyển Tấn
Phúc khóa 2 NLM gởi cho xem tấm ảnh với dòng chữ: Mộ của cố Tổng Thống VNCH.
Trong ảnh là 3 người bạn khóa 2 đứng bên bia mộ đề tên : “ Huynh mất ngày 2
tháng 11 năm 1963”. Tôi hết sức ngạc nhiên gọi điện hỏi. Anh Phúc xác nhận đó
đúng là hình chụp tại mộ của Ngô Tổng Thống một ngày tháng 4 vừa qua.
Tôi nhớ trước năm 75,
khi còn đang làm việc tại Viện Quốc Gia Vi Trùng Học và Bệnh Lý Gia Súc ở đường
Phan Đình Phùng gần nghĩa trang Mạc Đỉnh Chi còn gọi là Đất Thánh Tây, có lần
tôi đã cùng mấy người bạn hiếu kỳ tìm vào nghĩa trang viếng mộ Ngô Tổng Thống.
Dù thời gian đã quá lâu nhưng tôi vẫn nhớ hình ảnh ngôi mộ một vị từng là nguyên
thủ quốc gia, khi chế độ xụp đổ bị ám sát chết một cách bí mật và được chôn cất
như những người dân thường trong một nghĩa trang giữa lòng thành phố Saigon ít
có người hay biết. Sau đó nghe nói được di dời đi nơi khác trước khi nghĩa
trang bị giải tỏa biến thành công viên Lê Văn Tám. Tôi cũng quên lãng đi, thời
gian gần đây nghe dân cư trên mạng tung tin ngôi mộ hiện đang được an vị trong
một nghĩa trang vô danh ở Dĩ An- Bình Dương, tôi hết sức tò mò, rất muốn thăm viếng. Nghe chị Chín nói anh Phúc biết chổ, để hôm nào tiện chị sẽ yêu cầu anh
Phúc đưa đi xem.
Hôm nay được tin chị
Thuấn đã có Visa sắp đi định cư. Thay vì mời nhau một bửa tiệc chia tay anh
Phúc có nhã ý mời chúng tôi ngao du một chuyến loanh quanh gần thành phố. Thế
là chị Chín đề nghị đi Bình Dương, chị Thuấn hoan nghênh, anh Phúc đồng ý và
tôi thì dĩ nhiên là rất toại nguyện.
Sáng sớm anh Phúc đưa
xe đến đón chúng tôi tại nhà chị Chín rồi trực chỉ Lái Thiêu để ăn Bánh Bèo Bì
Mỹ Liên. Tôi nhớ nhà Thầy Đặng Quan Điện ở gần đâu đây. Hỏi thăm người bán hàng
thì được biết cô Chủ quán Bánh Bèo Mỹ Liên là em họ của Thầy. Nhà Thầy hiện
đang có 2 người em gái và đứa con trai cả của Thầy đang sinh sống. Chúng tôi
tìm đến thăm vì anh Phúc và chị Chín biết rất rỏ con trai của Thầy. Từ quán ăn
đi bộ chừng vài chục mét, ngôi nhà của Thầy nép mình sau hàng rào hoa Giấy mọc
um tùm che kín cả lối vào. Chúng tôi lớn tiếng gọi cổng nhưng không có ai trả
lời, thấy cổng không khóa chúng tôi dè dặt mở cổng bước vào. Một khoảng sân
rộng lớn trồng hàng chục chậu hoa Sứ Thái Lan, nhưng có vẻ như lâu lắm rồi không
được chăm sóc, nên không thấy ra hoa mà chỉ có cành lá mọc ngoằn ngoèo rối rít
cuốn vào nhau, một giàn hoa Giấy bên hiên nhà nở rộ những chùm hoa màu tím sặc
sở, ngôi nhà gạch cũ kỷ đóng kín cửa, mấy tấm sáo trúc bạc màu phủ xuống che
kín hàng hiên, chúng tôi ngạc nhiên không thấy một bóng người. Nghe nói Thầy
Đặng Quan Điện sinh ra và lớn lên tại đây. Từ đây Thầy đã nhiều lần đi bộ xuống
Saigon đi học. Bộ bàn ghế cẩn men đầy bụi bám
trước hàng ba chắc cũng đã mòn đi ít nhiều, vì Thầy đã từng ngồi ở đây uống trà
mổi sáng chiều ngày xa xưa đó. Nhìn cảnh vật hoang vắng chúng tôi chạnh lòng,
lặng yên một phút tưởng nhớ người Thầy kính yêu rồi lặng lẽ ra về. Sau khi đóng lại cổng rào cẩn thận, chúng tôi hỏi
thăm hàng xóm thì được biết người trong nhà đã đi hái Măng Cụt trong vườn trái
cây từ sáng sớm. Chúng tôi không thể chờ vì còn nhiều nơi để đến.
Từ Lái Thiêu lên
Bình Dương rất gần, anh Phúc muốn giới thiệu những ngôi nhà cỗ nổi tiếng của
dòng họ Trần tại đây. Tọa lạc tại số 2 đường Bạch Đằng Thị Xả Thủ Dầu Một là
ngôi nhà được xây từ năm 1892 của ông Trần Văn Hổ là cháu của ông Đốc Phủ Xứ
tên Lân, nghe kể rằng ở Bình Dương ngày xưa mổi khi lể tết có tục lệ múa Lân
nhưng phải đổi lại là múa Cù để tránh kỵ húy ông Đốc Phủ Xứ. Sau năm 75, ngôi
nhà bị tịch thu vì những người con trai trong gia đình bỏ đi nước ngoài, những
người con gái ở lại chống đối bị bắt bỏ đói đến chết. Hiện ngôi nhà treo bảng
Di Tích Văn Hóa Tỉnh Bình Dương.
Chúng tôi may mắn được ông bảo vệ già vui vẻ mở cửa cho vào
tham quan mặc dù đã quá trưa hết giờ mở cửa. Bên trong cũng không có gì đặc sắc
ngoài một bộ ván gổ thật lớn, rất dài có lẻ vì không đem đi được nên còn để
lại, với những tủ thờ, hoành phi , câu đối cẩn xa cừ ghi dấu một thời vàng son
của một gia đình nổi tiếng. Ngôi nhà cổ 2 gian 3 chái lợp mái ngói với những
cây cột gổ mun đen bóng, cùng khoảng sân rộng với hòn non bộ xây cất rất hợp phong
thủy, không biết chủ nhân đích thực hiện
giờ đang ở nơi đâu?
Nghe nói còn 2 ngôi
nhà cổ nữa được xây cùng thời, cũng là của những người anh em họ Trần, chúng tôi
tìm đến nhà ông Trần Văn Vàng ở phía sau chợ Bình Dương, ngôi nhà nầy tuy cũng
đã được xếp vào di tích văn hóa tỉnh, nhưng hiện con cháu vẫn còn được sỡ hữu vì
nghe nói sau năm 75 ông Vàng vẫn còn công tác giảng dạy tại Đại Học Y Khoa
Saigon một thời gian nên còn giữ được chủ quyền cho con cháu.
Còn một ngôi nhà cổ
nữa nhưng ở trong sâu không tiện đường vào, vì lâu ngày người dân chung quanh
lấn chiếm xây cất choáng hết lối đi. Hơn nữa chúng tôi cũng quá mệt vì nắng
nóng và khát. Chúng tôi quyết định tìm đến quán Café Nước Và Gió, một địa điểm
nổi tiếng để nghỉ ngơi. Quán trưa vắng người, chọn một góc khuất, ngồi dưới tàn
cây râm mát, bên cạnh khóm trúc xạc xào, nghe gió vi vu hòa lẩn tiếng ve kêu
rộn rã, dưới chân là mặt nước hồ long lánh như gương, những mái đầu bạc thong
dong thư thả ngồi kể chuyện cho nhau nghe. Không còn bao lâ, mà đó mới là mục đích chính của chuyến lãng du nầy.
Cách thị xã không xa, đến ngã tư Cầu Ông Bố, quẹo vào con đường tráng nhựa thẳng tắp chạy thêm vài Km nữa, nơi nầy đang được qui hoạch, trước đây chỉ là con đường làng vắng vẻ, bây giờ thành xa lộ liên tỉnh rộng lớn. Nghĩa trang nằm kề bên đường không có cổng rào, được chôn cất lẩn lộn người Hoa và người Việt. Anh Phúc đã đến hơn 1 lần nhưng vẫn không chính xác địa điểm, còn đang loay hoay tìm kiếm thì có một người dân địa phương đi qua, họ hỏi chúng tôi muốn tìm mộ người thân tên gì họ tìm giúp. Tôi còn đang ấp úng thì họ nói phải muốn tìm mộ ông Tổng Thống không? Có lẽ nào nhìn thấy bó hoa trang trọng trên tay chị Thuấn mà họ đoán được chúng tôi tìm mộ của ai. Chúng tôi gật đầu xác nhận, thế là họ sốt sắng chỉ về phía cuối nghĩa trang, nơi ấy có 3 ngôi mộ xây xi măng giống nhau màu trắng dể nhận biết giữa những ngôi mộ chung quanh. Nghe nói mộ ở giữa là của cụ Bà Thân Mẩu tên Phạm Thị Thân, mất ở Huế năm 1965 cũng được qui tập về đây. Mộ bên trái bia đề ngắn gọn chữ Đệ mất ngày 2 tháng 11 năm 1963, mộ bên phải bia đề chữ Huynh mất ngày 2 tháng 11 năm 1963. Bên trên mổi ngôi mộ khắc một cây thánh giá. Đơn giản thế thôi. Đó là mộ của Cố Vấn và Tổng Thống nền đệ nhất Việt NamCộng Hòa. Giữa buổi trưa hè nắng đang chói chang, chợt như có cơn gió thoảng kéo đám mây về che mát một góc trời. Chúng tôi kính cẩn đặt nhẹ bó hoa xuống, ai đó vừa thắp mấy nén nhang còn nghi ngút khói. Đứng trước cảnh nầy tôi chợt muốn cất lên tiếng hát: “ Ai bao năm vì sông núi quên thân mình...
Cách thị xã không xa, đến ngã tư Cầu Ông Bố, quẹo vào con đường tráng nhựa thẳng tắp chạy thêm vài Km nữa, nơi nầy đang được qui hoạch, trước đây chỉ là con đường làng vắng vẻ, bây giờ thành xa lộ liên tỉnh rộng lớn. Nghĩa trang nằm kề bên đường không có cổng rào, được chôn cất lẩn lộn người Hoa và người Việt. Anh Phúc đã đến hơn 1 lần nhưng vẫn không chính xác địa điểm, còn đang loay hoay tìm kiếm thì có một người dân địa phương đi qua, họ hỏi chúng tôi muốn tìm mộ người thân tên gì họ tìm giúp. Tôi còn đang ấp úng thì họ nói phải muốn tìm mộ ông Tổng Thống không? Có lẽ nào nhìn thấy bó hoa trang trọng trên tay chị Thuấn mà họ đoán được chúng tôi tìm mộ của ai. Chúng tôi gật đầu xác nhận, thế là họ sốt sắng chỉ về phía cuối nghĩa trang, nơi ấy có 3 ngôi mộ xây xi măng giống nhau màu trắng dể nhận biết giữa những ngôi mộ chung quanh. Nghe nói mộ ở giữa là của cụ Bà Thân Mẩu tên Phạm Thị Thân, mất ở Huế năm 1965 cũng được qui tập về đây. Mộ bên trái bia đề ngắn gọn chữ Đệ mất ngày 2 tháng 11 năm 1963, mộ bên phải bia đề chữ Huynh mất ngày 2 tháng 11 năm 1963. Bên trên mổi ngôi mộ khắc một cây thánh giá. Đơn giản thế thôi. Đó là mộ của Cố Vấn và Tổng Thống nền đệ nhất Việt NamCộng Hòa. Giữa buổi trưa hè nắng đang chói chang, chợt như có cơn gió thoảng kéo đám mây về che mát một góc trời. Chúng tôi kính cẩn đặt nhẹ bó hoa xuống, ai đó vừa thắp mấy nén nhang còn nghi ngút khói. Đứng trước cảnh nầy tôi chợt muốn cất lên tiếng hát: “ Ai bao năm vì sông núi quên thân mình...
Hồi đó tôi còn rất
nhỏ, tôi chưa một lần được nhìn thấy tận mặt Ngô Tổng Thống, nhưng vẫn nhớ rỏ
hình ảnh một người mặc áo dài gấm đội khăn đóng, được treo khắp các nơi trang
trọng nhất. Và mổi buổi sáng chào cờ ở trường tôi đều hát rất to: “ Toàn dân
Việt nam nhớ ơn…”
Tôi nghĩ đến những
lăng tẩm của các vị vua cuối triều Nguyển ở Huế. Đây cũng có thể được sánh
ngang hàng một vị vua. Cổ nhân có câu “ Thắng làm Vua thua làm Giặc” thật không
sai. Thương thay, một vài giọt mưa bắt đầu rơi xuống, chúng tôi vội vã trở ra
đường lên xe về lại Saigon. Chị Chín không
quên gởi biếu tiền cho người địa phương chỉ đường, nảy giờ vẫn đứng chờ sau lưng
chúng tôi. Họ nói họ vẫn thường quét dọn chăm sóc những ngôi mộ nầy. Chúng tôi
nhìn lại một lần nữa, nghĩa trang liệu còn tồn tại được bao lâu, hàng rào đã bị
phá bỏ, đường xa lộ đã được mở ngang qua, xa xa khu dân cư mới đang hình
thành…Rồi những ngôi mộ ấy sẽ ra sao? Ôi, cuộc đời của tôi còn chưa biết ngày
mai sẽ ra sao mà thắc mắc chi đến số phận những ngôi mộ vô danh. Thôi thì cứ
tiếp tục rong chơi theo từng bước lãng du…
Viết xong chiều
ngày 9 tháng 5 năm 2013
Gửi ý kiến của bạn
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D250547616.-%3B)