3:22 SA
Thứ Năm
28
Tháng Ba
2024

CÁO PHÓ - Bùi BảoTrúc

23 Tháng Mười Hai 20169:07 SA(Xem: 6965)

Tôi không nhớ đã đọc cái cáo phó đầu tiên hồi nào nhưng chắc không phải ở Hà Nội. Hồi ấy (trước năm 1954) ở Hà Nội chỉ có hai tờ nhật báo là tờ Tia Sáng và tờ Giang Sơn mà tôi (mới biết "đọc báo" ) cầm chúng lên, ở tuổi lên 8 hay lên 9, tôi chỉ thích xem những bức hí họa của hai họa sĩ Mạnh Quỳnh và Dzuy Nhất cùng với những truyện bằng tranh mà phòng thông tin Hoa Kỳ cung cấp cho các báo này, trong đó có một truyện tuyên truyền chống Cộng rất hấp dẫn của George Orwell, Trại Thú Vật (Animal Farm). Thỉnh thoảng tôi cũng tò mò đọc những bản tin về chiến sự và nhờ đó, biết lơ mơ về những trận đánh ở Na Sản, Cánh Đồng Chum, Điện Biên Phủ, rồi hội chợ ở Bờ Hồ, đức Quốc Trưởng Bảo Đại đi đâu, làm gì... Nhưng những mẩu cáo phó thì không và cũng vì hình như chúng rất ít thì phải. Ngay hồi chú tôi tử trận ở Đại Đồng, Bùi Chu năm 1954 gia đình tôi cũng không đăng cáo phó trên hai tờ Tia Sáng và Giang Sơn ở Hà Nội. Có lẽ phải tới khi vào Sài Gòn khoảng cuối những năm 50 tôi mới đọc những thứ tin này. 

Tôi không biết những tờ báo tiên phong của nền báo chí Việt Nam có đăng những cáo phó không, nhưng khi tôi biết đọc "nhựt trình" thì chúng đã có rồi, khoảng những năm cuối của thập niên 50 ở Sài Gòn. Rất tiếc cụ Vương Hồng Sển không còn nữa để hỏi cụ. 

Phải tới khoảng giữa những năm 50 tôi mới tìm đọc chúng. Cáo phó là thông báo về sự qua đời của một người mà gia đình của người đó muốn gửi tới bạn bè và quyến thuộc. Nhưng chúng được viết theo một lối văn đặc biệt không biết ai là người đầu tiên viết xuống để sau đó được những người khác viết theo. Có thể trong lúc tang gia bối rối, gia đình không có thì giờ cho câu cú văn chương để viết mẩu tin thông báo chuyện buồn của gia đình. Thế là cứ theo những cáo phó đã đọc thấy trước và viết lại. Chính vì thế mà tôi tìm đọc chúng trên những tờ báo hồi ấy. Và cũng đó mà lần đầu tiên tôi biết những từ ngữ như vãng sinh miền cực lạc, qui tiên, phiêu diêu nơi tiên cảnh, hưởng nhan Thánh Chúa...

Bẵng đi mấy năm không ở trong nước, không đọc báo Việt ngữ, đến khi đọc lại báo chí trong nước, thì bỗng một hôm đọc thấy tên một người bạn cũ thời trung học. Người bạn này nhập ngũ sau khi hỏng kỳ thi tú tài. Sau đó thỉnh thoảng chàng trở lại trường thăm bạn bè. Có người đùa chúc chàng sớm vinh thăng lon mới. Và ít lâu sau, chàng được vinh thăng thật. Rồi xuất hiện trong những cáo phó những từ ngữ mới như truy thăng, anh dũng hy sinh, truy tặng bảo quốc huân chương với nhành dương liễu... 

Thế là những mẩu cáo phó lại nghe khác hẳn những cáo phó vẫn đọc được trước đó. Và cũng từ đó, tôi chú ý đọc chúng thường hơn. Đó là trong những buổi chiều tan sở ngồi ở một quán cà phê đọc mấy tờ báo vừa phát hành. Cuộc chiến càng ngày càng khốc liệt thì những trang cáo phó càng nhiều tên tuổi hơn. Và tuổi tác của người chết cũng gần với tôi nhiều hơn. Có những người hơn hai hay ba tuổi, có những người bằng tuổi và có những người thua vài tuổi. Có những người chưa vợ con và có những người để lại mấy đứa con còn rất nhỏ. Đó là những mẩu cáo phó của thời chiến. Cuộc chiến càng dữ dội cuối thập niên 60 và đầu những năm 70 thi những cáo phó như thế càng đọc thấy nhiều hơn. Tuổi của những người ra đi cũng xấp xỉ tuổi của tôi hồi ấy. 

Rồi bẵng đi một vài năm sống ở Mỹ, tôi bỗng thấy trong những tin cáo phó đọc thấy trên mấy tờ báo Việt ngữ, tuổi tác của những người ra đi rất gần với tuổi của mình trong hoàn cảnh không còn chiến tranh tang tóc nữa. Lác đác không còn nhiều những trướng hợp hưởng dương dưới 50 tuổi nữa mà đã được coi là hưởng thọ nghĩa là đã sống được trên tuổi 50. Rồi thoắt một cái, những cái tuổi trên 60 cũng ập tới, và nay, những tuổi trên 70 cũng trở thành rất thường. Thỉnh thoảng lại thấy tên một người bạn vừa gặp vài tháng trước. 

Nhưng vẫn có một cách viết cáo phó tôi thấy rất kỳ lạ. Đó là những câu như "... đau đớn báo tin XYZ đã được Chúa gọi về..."Tôi nghĩ là được Chúa gọi về phải là một hạnh phúc, môt ân sủng thì tại sao gia đình phải đau đớn ? Tôi có đem hỏi một linh mục thì được ngài cho biết nói như vậy là không đúng. Chúa không bao giờ muốn con của người phải chịu những khổ đau. Nhưng một bữa tôi đã bị một người đàn ông phản bác kịch liệt nói rằng bài báo tôi viết đề cập tới chuyện đó là xúc phạm tới tôn giáo của ông và tôi hoàn toàn sai lầm mặc dù tôi có dẫn lờì của linh mục T.Q.T. nay đã khuất. 

Mấy chục năm đọc những cáo phó từ khi những người ra đi hơn tuổi, rồi bằng tuổi và nay là những người ít tuổi hơn có khi cả chục tuổi. Một ông bạn tôi tuần trước viết cho cái e-mail và kết bằng câu "Chẳng cũng khoái ư!"

Nghe cứ như Nguyễn Hiến Lê dịch Lâm Ngữ Đường vậy.

Bùi Bảo Trúc 

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
26 Tháng Chín 2014(Xem: 8363)
Hãy biết nâng niu và trân trọng từng phút giây mà bạn đang có để biết yêu thương
02 Tháng Chín 2014(Xem: 7939)
Như thế cũng đủ trở thành người tốt, xứng đáng với niềm tin yêu và sự hy sinh của biết bao anh hùng đã chết cho chúng ta được sống.
19 Tháng Tám 2014(Xem: 7789)
Chỉ còn ngửa cổ nhìn trời mà hát bài Đêm Nguyện Cầu của Lê Minh Bằng: “Thượng Đế hỡi, có thấu cho Việt Nam này…
05 Tháng Tám 2014(Xem: 8817)
Thế mới biết: chế độ XHCN như đứa con của gã hành khất đi xa về kiêu ngạo, miệng bô bô ba xạo/láo khoét, hoang đàng - rồi phung phá/dối trá..
31 Tháng Bảy 2014(Xem: 8000)
Thời VÀNG SON của các chú, một đời làm con vật trong gánh xiệc của bọn GIẶC PHƯƠNG BẮC như hôm nay…. Sẽ biến mất trong một ngày không xa.
28 Tháng Bảy 2014(Xem: 8178)
Bạn có từng nghĩ rằng một ngày nào đó...
25 Tháng Bảy 2014(Xem: 8716)
thế là bạn đã sống tốt rồi .Chỉ cần sống vui vẻ hạnh phúc là được.
30 Tháng Sáu 2014(Xem: 8244)
liệu lòng chúng ta có dửng dưng như khách qua đường hay người khách trọ vô tình hay không?
26 Tháng Sáu 2014(Xem: 8080)
Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà
14 Tháng Sáu 2014(Xem: 8470)
Thời cơ đã đến cho xứ Việt xin đừng bỏ qua dịp may mấy ngàn năm một thuở.
13 Tháng Sáu 2014(Xem: 8953)
Sài Gòn - nơi tôi được sinh ra, lớn lên, chứng kiến một góc nhỏ nhoi những trầm luân của số phận dân tộc Việt Nam.
28 Tháng Năm 2014(Xem: 8764)
ngày nay người ta đem cả đoàn lân vào trong chánh điện nhà chùa, nhưng rồi cuối cùng trong bữa cơm cũng phải có một chén nước mắm thay vì... xì dầu.
24 Tháng Năm 2014(Xem: 8457)
Lời kêu gọi hùng hồn đúng lúc, cảnh báo ngày tàn của chế độc cộng sản Việt Nam
18 Tháng Năm 2014(Xem: 7827)
Trung Cộng có thể đã chủ mưu sai khiến đám đàn em trong Cộng sản Việt Nam gây bạo động, Để trả lời những câu hỏi này, cần kiểm điểm coi các sự kiện đã diễn ra như thế nào
30 Tháng Tư 2014(Xem: 8718)
Thì đấy, sau 39 năm và cho tới ngày nào đảng Việt Cộng vẫn còn độc trị quê hương thì ở Việt Nam vẫn chỉ có toàn những nước mắt và máu đỏ...
28 Tháng Tư 2014(Xem: 8462)
Còn chúng ta, những người Việt cả Nam lẫn Bắc nạn nhân của chế độ tàn bạo, bất lương của Bắc Việt từ hơn nửa thế kỷ nay, trông mong hay hy vọng nỗi gì?
11 Tháng Tư 2014(Xem: 8206)
Lòng tham, tâm đố kỵ, ngạo mạn, ngu si, hẹp hòi, đều là những ác tâm. Bởi vì nội tâm của con chứa đựng những ác tâm ấy, nên những thống khổ mới tồn tại trong con.
07 Tháng Tư 2014(Xem: 8415)
Người ta khen cũng vô tư, người ta chê cũng vô tư. Hay cũng vô tư, mà dở cũng vô tư; quấy cũng vô tư. Nhăn răng vô tư một tiếng mọi việc hết nghiêm trang
31 Tháng Ba 2014(Xem: 7972)
Quên hay chưa quên thì mỗi người trong chúng ta, mỗi năm đến Tháng Tư, cũng phải nhớ rằng: “Tôi là ai và vì sao tôi đến đây?”
30 Tháng Ba 2014(Xem: 8867)
Xóa được những thành kiến xấu xa về Việt Nam sẽ rất khó và sẽ mất rất nhiều thời gian ngay cả trong trường hợp bắt đầu ngay từ bây giờ
28 Tháng Ba 2014(Xem: 12691)
Bạn sẽ không thể đón nhận tình yêu cuộc sống khi trong lòng bạn ngập tràn trong thù hận hay đớn đau. Và một nụ cười sẽ xoá đi tất cả…
12 Tháng Ba 2014(Xem: 7856)
Quyền tha thứ hay không là ở những nạn nhân mà chúng đã giết chết bằng mọi cách, trên mọi miền đất nước, suốt từ ngày có đảng cộng sản VN đến nay.
27 Tháng Hai 2014(Xem: 10711)
Điều đó chính là tính hữu hạn mà bạn cho người khác, vậy thì làm sao có thể mong cầu người khác cho đi sự vô hạn được?
25 Tháng Hai 2014(Xem: 8700)
Đừng để những tư duy “hương nguyện” làm trì hoãn tiến bộ của cộng đồng bên này và cho cả đất nước bên kia.
24 Tháng Hai 2014(Xem: 24154)
Bọn lãnh đạo Cộng Sản Việt Nam không thể vịn vào bất cứ lý do gì để trừng phạt hay cản trở người dân yêu nước khi xử dụng quyền tối thượng này.
21 Tháng Hai 2014(Xem: 8404)
vẫn không có gì thay đổi, vẫn như còn nghe tiếng lá bàng rụng trong sân chùa của những ngày tháng cũ.
13 Tháng Hai 2014(Xem: 7852)
Và chúng ta thường chê trong nước vô cảm, nhưng chúng ta mới là người vô cảm, xem chuyện đất nước này là của người khác, không dám bày tỏ, dù một thái độ nhỏ nhoi.
11 Tháng Hai 2014(Xem: 8971)
Cầu mong cho những tấm lòng cao cả ấy sẽ được tiếp nối, sẽ lan rộng ra để duy trì sự tốt đẹp và làm sáng thêm hai chữ “đạo nghĩa” trong đời sống này
10 Tháng Giêng 2014(Xem: 8223)
Dẫu ta không thể đem cho người tài sản của cải, nhưng ta vẫn có thể trao cho người một phần của trái tim mình
08 Tháng Giêng 2014(Xem: 8602)
Nếu cuộc đời chứa vị đắng thì chẳng ai tha thiết sống nữa. Chết - cái chết sẽ là vị ngọt ngào của một cuộc đời chứa đựng nhiều đắng cay.
01 Tháng Giêng 2014(Xem: 8193)
Cả cuộc đời Việt Dzũng là một cuộc hành trình hy vọng. Việt Dzũng hy vọng điều gì? Như tất cả chúng ta, anh mong xây dựng một nước Việt Nam dân chủ tự do, công bình, bác ái.
30 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 8836)
“Chết không nghĩa là đã tắt hơi thở Sống đôi khi cũng có nghĩa chết mòn.”
24 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 7142)
12 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 8566)
Đây là một vụ ăn cướp đúng hơn là một vụ hôi của. Ăn cướp công khai, ăn cướp tập thể, ăn cướp mà không biết mình đang là kẻ cướp
08 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 8330)
Một Vĩ nhân của thế kỷ 21. Những câu nói là những trải nghiệm của chua cay, nhục nhằn và khổ đau
07 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 8661)
Cho nên đừng nên vì sự việc nhỏ nhặt mà gây ra chuyện hại người hại mình, tức tối la hét là hành vi của kẻ NGU MUỘ
01 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 8391)
một ly cocktail thật tuyệt ngay từ lần đầu tiên. Và chắc chắn là bạn sẽ luôn có đủ nghị lực, niềm tin và lạc quan để pha ly cocktail cho mình chứ?
13 Tháng Mười Một 2013(Xem: 9568)
Cái đầu quả là quan trọng, con tim cũng có lý lẽ của nó, nhưng cũng đừng xem thường cái dạ dày, nó có thể biến một anh hùng thành một kẻ ti tiện
11 Tháng Mười Một 2013(Xem: 8649)
Bọn vô học, thiếu văn hóa, là sản phẩm của cái xã hội đốn mạt của Cộng sản thì làm sao Tràng An, Thăng Long còn thanh lịch được nữa!
12 Tháng Mười 2013(Xem: 8779)
Socrates cũng nói cuộc sống là cần thiết nhưng cần thiết hơn nữa là phải sống như thế nào… và cuộc đời sẽ tốt đẹp hơn nếu chúng ta cố gắng sống tốt hơn với mọi người.
12 Tháng Mười 2013(Xem: 15735)
Vì ác nghiệp ấy cho nên dù có tu hành thanh tịnh, y vẫn thọ quả báo thiếu thốn, xui xẻo trong nhiều đời kiếp, cho đến khi chứng quả.
07 Tháng Mười 2013(Xem: 8128)
Chúng ta làm gì để xóa bỏ được thái độ vừa vô ơn, độc ác, vừa tiếp tay cho bọn sát thủ ở trong nước như trong những trường hợp đã nêu trên?
02 Tháng Mười 2013(Xem: 9021)
bạn có thể sẽ ngạc nhiên khi thấy mình chẳng mất bao nhiêu năng lượng để xây dựng sự gắn bó với những người bạn yêu mến
17 Tháng Chín 2013(Xem: 9306)
Trái lại, biết bao kẻ trên thế gian này, dù không uống rượu mà vẫn say, không phải say vài tiếng đồng hồ như hắn, mà say muôn kiếp ngàn đời chưa tỉnh
11 Tháng Chín 2013(Xem: 9139)
Ngày nào người tị nạn kêu khổ, rầm rộ đổ vào nước Úc, nhận lãnh bao nhiêu thứ trợ cấp, ưu đãi, nhưng bây giờ vào ngày giáp Tết Âm Lịch Việt Nam, khu phố Caramatta ở Sydney, các cửa hiệu, hàng quán vắng vẻ vì thiên hạ bận về quê ăn Tết.
07 Tháng Chín 2013(Xem: 8803)
Chi bằng góp tay lột phắt cái áo đó đi, may một cái áo mới mà mặc. Áo nào cũng là áo, tại sao lại phải chịu mặc cái áo dơ, chứa đầy chấy rận, mấy mươi năm chưa giặt?
02 Tháng Chín 2013(Xem: 8515)
Nhưng cũng có người thay vì lo tu tâm sửa tánh của mình thì lại đi tu sửa người khác, thích để ý bắt lỗi, dòm ngó kẻ khác, chẳng khác gì anh chủ tàu chết chìm trên.
23 Tháng Tám 2013(Xem: 8153)
Nhiều người tìm những thú vui, tìm những việc làm để chỉ mong giết thời gian. Thật ra chúng ta được ban cho thời gian để sử dụng chứ không phải để giết chúng
23 Tháng Tám 2013(Xem: 10966)
Chiếc chìa khóa niềm vui của bạn ở đâu rồi? Đang nằm trong tay người khác phải không? Hãy nhanh lên mà lấy lại bạn nhé!
18 Tháng Tám 2013(Xem: 9176)
Xin cảm ơn đất nước, Tổ quốc Việt Nam và hồn thiêng sông núi Việt Nam đã thùy từ giáng lâm và ban cho dân tộc Việt Nam một người con trung kiên, bất khuất