5:03 SA
Thứ Năm
28
Tháng Ba
2024

CÁO PHÓ - Bùi BảoTrúc

23 Tháng Mười Hai 20169:07 SA(Xem: 6966)

Tôi không nhớ đã đọc cái cáo phó đầu tiên hồi nào nhưng chắc không phải ở Hà Nội. Hồi ấy (trước năm 1954) ở Hà Nội chỉ có hai tờ nhật báo là tờ Tia Sáng và tờ Giang Sơn mà tôi (mới biết "đọc báo" ) cầm chúng lên, ở tuổi lên 8 hay lên 9, tôi chỉ thích xem những bức hí họa của hai họa sĩ Mạnh Quỳnh và Dzuy Nhất cùng với những truyện bằng tranh mà phòng thông tin Hoa Kỳ cung cấp cho các báo này, trong đó có một truyện tuyên truyền chống Cộng rất hấp dẫn của George Orwell, Trại Thú Vật (Animal Farm). Thỉnh thoảng tôi cũng tò mò đọc những bản tin về chiến sự và nhờ đó, biết lơ mơ về những trận đánh ở Na Sản, Cánh Đồng Chum, Điện Biên Phủ, rồi hội chợ ở Bờ Hồ, đức Quốc Trưởng Bảo Đại đi đâu, làm gì... Nhưng những mẩu cáo phó thì không và cũng vì hình như chúng rất ít thì phải. Ngay hồi chú tôi tử trận ở Đại Đồng, Bùi Chu năm 1954 gia đình tôi cũng không đăng cáo phó trên hai tờ Tia Sáng và Giang Sơn ở Hà Nội. Có lẽ phải tới khi vào Sài Gòn khoảng cuối những năm 50 tôi mới đọc những thứ tin này. 

Tôi không biết những tờ báo tiên phong của nền báo chí Việt Nam có đăng những cáo phó không, nhưng khi tôi biết đọc "nhựt trình" thì chúng đã có rồi, khoảng những năm cuối của thập niên 50 ở Sài Gòn. Rất tiếc cụ Vương Hồng Sển không còn nữa để hỏi cụ. 

Phải tới khoảng giữa những năm 50 tôi mới tìm đọc chúng. Cáo phó là thông báo về sự qua đời của một người mà gia đình của người đó muốn gửi tới bạn bè và quyến thuộc. Nhưng chúng được viết theo một lối văn đặc biệt không biết ai là người đầu tiên viết xuống để sau đó được những người khác viết theo. Có thể trong lúc tang gia bối rối, gia đình không có thì giờ cho câu cú văn chương để viết mẩu tin thông báo chuyện buồn của gia đình. Thế là cứ theo những cáo phó đã đọc thấy trước và viết lại. Chính vì thế mà tôi tìm đọc chúng trên những tờ báo hồi ấy. Và cũng đó mà lần đầu tiên tôi biết những từ ngữ như vãng sinh miền cực lạc, qui tiên, phiêu diêu nơi tiên cảnh, hưởng nhan Thánh Chúa...

Bẵng đi mấy năm không ở trong nước, không đọc báo Việt ngữ, đến khi đọc lại báo chí trong nước, thì bỗng một hôm đọc thấy tên một người bạn cũ thời trung học. Người bạn này nhập ngũ sau khi hỏng kỳ thi tú tài. Sau đó thỉnh thoảng chàng trở lại trường thăm bạn bè. Có người đùa chúc chàng sớm vinh thăng lon mới. Và ít lâu sau, chàng được vinh thăng thật. Rồi xuất hiện trong những cáo phó những từ ngữ mới như truy thăng, anh dũng hy sinh, truy tặng bảo quốc huân chương với nhành dương liễu... 

Thế là những mẩu cáo phó lại nghe khác hẳn những cáo phó vẫn đọc được trước đó. Và cũng từ đó, tôi chú ý đọc chúng thường hơn. Đó là trong những buổi chiều tan sở ngồi ở một quán cà phê đọc mấy tờ báo vừa phát hành. Cuộc chiến càng ngày càng khốc liệt thì những trang cáo phó càng nhiều tên tuổi hơn. Và tuổi tác của người chết cũng gần với tôi nhiều hơn. Có những người hơn hai hay ba tuổi, có những người bằng tuổi và có những người thua vài tuổi. Có những người chưa vợ con và có những người để lại mấy đứa con còn rất nhỏ. Đó là những mẩu cáo phó của thời chiến. Cuộc chiến càng dữ dội cuối thập niên 60 và đầu những năm 70 thi những cáo phó như thế càng đọc thấy nhiều hơn. Tuổi của những người ra đi cũng xấp xỉ tuổi của tôi hồi ấy. 

Rồi bẵng đi một vài năm sống ở Mỹ, tôi bỗng thấy trong những tin cáo phó đọc thấy trên mấy tờ báo Việt ngữ, tuổi tác của những người ra đi rất gần với tuổi của mình trong hoàn cảnh không còn chiến tranh tang tóc nữa. Lác đác không còn nhiều những trướng hợp hưởng dương dưới 50 tuổi nữa mà đã được coi là hưởng thọ nghĩa là đã sống được trên tuổi 50. Rồi thoắt một cái, những cái tuổi trên 60 cũng ập tới, và nay, những tuổi trên 70 cũng trở thành rất thường. Thỉnh thoảng lại thấy tên một người bạn vừa gặp vài tháng trước. 

Nhưng vẫn có một cách viết cáo phó tôi thấy rất kỳ lạ. Đó là những câu như "... đau đớn báo tin XYZ đã được Chúa gọi về..."Tôi nghĩ là được Chúa gọi về phải là một hạnh phúc, môt ân sủng thì tại sao gia đình phải đau đớn ? Tôi có đem hỏi một linh mục thì được ngài cho biết nói như vậy là không đúng. Chúa không bao giờ muốn con của người phải chịu những khổ đau. Nhưng một bữa tôi đã bị một người đàn ông phản bác kịch liệt nói rằng bài báo tôi viết đề cập tới chuyện đó là xúc phạm tới tôn giáo của ông và tôi hoàn toàn sai lầm mặc dù tôi có dẫn lờì của linh mục T.Q.T. nay đã khuất. 

Mấy chục năm đọc những cáo phó từ khi những người ra đi hơn tuổi, rồi bằng tuổi và nay là những người ít tuổi hơn có khi cả chục tuổi. Một ông bạn tôi tuần trước viết cho cái e-mail và kết bằng câu "Chẳng cũng khoái ư!"

Nghe cứ như Nguyễn Hiến Lê dịch Lâm Ngữ Đường vậy.

Bùi Bảo Trúc 

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
14 Tháng Giêng 2016(Xem: 8900)
người ta phải nói đến nền dân chủ, tính văn minh cũng như tầm mức văn hóa của công dân Mỹ. Đó mới là giá trị đích thực của một đất nước.
09 Tháng Giêng 2016(Xem: 8431)
Chỉ cần một chấn động gây thức tỉnh là con giao long Việt liền vùng dậy, ra tay trừ khử bọn phản tặc mãi quốc cầu vinh.
06 Tháng Giêng 2016(Xem: 8423)
Toàn dân vùng lên diệt sói lang việt cộng. Bầu cử Tự do để toàn dân tự quyết
27 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 7504)
Freedom is not free Tự do không cho không, biếu không!
19 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 7840)
Họ đẩy ra khỏi nước những con nguời cùng quẫn và sôi sục bất mãn, rồi “thu về” những “Việt kiều” yêu nuớc và giàu sang
12 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 8107)
Đó là tội nghiệt thâm trọng của sói lang cộng sản gây ra cho Đất nước và Dân tộc Hởi những ai bị áp bức đọa đày!
28 Tháng Mười Một 2015(Xem: 724041)
Và nhiều người Việt đã rất mất rất nhiều thời gian để làm được điều đó rồi giật mình nhìn thấy thế giới này không chỉ no đủ là tất cả
11 Tháng Mười 2015(Xem: 9162)
Thật không còn gì để nói ngoài việc “thành kính phân ưu” với nền văn học nước nhà dưới sự cai trị kéo dài của Đảng Cộng Sản
01 Tháng Mười 2015(Xem: 9890)
Mục đích chính của DCVOnline, với trách nhiệm truyền thông độc lập, là cổ xúy dân chủ, nhân quyền và phát triển bền vững cho Việt Nam.”
29 Tháng Chín 2015(Xem: 7472)
Cám ơn tiền nhân nước Việt linh thiêng. Cám ơn hồi trống, những người con nước Việt
24 Tháng Chín 2015(Xem: 7539)
Xin đừng ai trả lời. Đừng nói một lời nào cả. Chúng ta hãy cùng lặng im và suy ngẫm.
13 Tháng Chín 2015(Xem: 6641)
sống khỏe tâm thanh thản nhìn cảnh đời đổi thay
09 Tháng Chín 2015(Xem: 7664)
Cơn mưa lớn đêm 8/9 rạng sáng 9/9, kéo dài gần 2 giờ đồng hồ khiến cho nhiều tuyến đường chính của TP Biên Hòa (Đồng Nai) ngập nặng. Sau cơn mưa, nước lớn cuốn
02 Tháng Tám 2015(Xem: 7763)
Vậy tại sao chúng ta lại không trân quý hết thảy, vui vẻ mà sống trọn một ngày chứ!
25 Tháng Bảy 2015(Xem: 10334)
Đương nhiên trong cộng đồng người miền Nam, quân đội này không bao giờ bị bỏ quên.
05 Tháng Bảy 2015(Xem: 7572)
Nhưng anh cũng thấy an ủi được một điều là mấy con chó cái đười ươi đó mặc cái gì thì cũng xấu như trời có chửa hoang vậy
28 Tháng Sáu 2015(Xem: 8948)
“I love the USA until the day I die”... Câu cuối cùng của bài hát, tất cả chừng ấy nghệ sĩ tham gia trong dàn hợp xướng cùng để bàn tay phải lên ngực trái.
22 Tháng Sáu 2015(Xem: 8367)
Tôi tin tưởng chắc chắn rằng, NGÀY PHỤC SINH CỦA DÂN TỘC ĐÃ GẦN ĐẾN.
17 Tháng Sáu 2015(Xem: 7235)
Sức đẩy để con thuyền dân tộc vượt qua khúc sông hiểm trở hôm nay không đến từ Mỹ, Anh, Pháp hay đâu khác
05 Tháng Sáu 2015(Xem: 8517)
Chúng ta không thể tin được những người lãnh đạo cộng sản vứt bỏ quyền – lợi của họ vì dân tộc vì thế tôi cho rằng nhân dân hãy ý thức điều đó
31 Tháng Năm 2015(Xem: 8530)
in hãy tiếp tục bồi đấp xây dựng thêm, khi nào gần xong Mỹ quốc sẽ hô hào giữ nguyên hiện trạng
30 Tháng Năm 2015(Xem: 12912)
Khi họ trở về thăm quê hương, không ít người, bằng cách này hay cách khác, đã trở lại Nghĩa trang Quân đội để viếng các chiến hữu đã nằm xuống tại quê nhà.
26 Tháng Năm 2015(Xem: 8600)
. Hi vọng xem xong video, các bạn sẽ trân trọng hơn từng giây phút cuộc đời, những giây phút đẹp đẽ đã qua và những giây phút sắp tới...
21 Tháng Năm 2015(Xem: 8701)
Tội nghiệp tiếng Việt biết là chừng nào là như vậy. Học tiếng Việt chỉ là để lấy lời khai của các “cháu ngoan” rộm cắp của “bác Hồ” đấy chứ.
21 Tháng Năm 2015(Xem: 8069)
Cuối năm 2019 thế giới có rất nhiều xáo trộn, biến đổi tình hình chính trị lẫn kinh tế toàn cầu, ảnh hưởng đến sự tồn vong của nhiều dân tộc
10 Tháng Năm 2015(Xem: 8155)
cảm nhận chân thành của một người lớp sau bày tỏ lòng kính phục đối với ông Ngô Đình Diệm, cùng sự ngưỡng mộ với tất cả những con người giờ đây đã trở thành huyền thoại
08 Tháng Năm 2015(Xem: 8256)
Ngày 6 tháng 5 năm 2015 bản tin lúc 12:00 PM của đài VTV1 có phát bản tin này. Nghe cũng lo quá. Người ta bảo sẽ tiến hành điều tra. Nhưng lúc nào điều tra và có kết luận thì ..... ai mà biết.
06 Tháng Năm 2015(Xem: 8407)
Ai làm lợi cho đất nước, làm lợi cho nhân dân Việt Nam; người ấy là người yêu nước, yêu nhân dân Việt Nam. Còn cách nào khác hơn?
24 Tháng Ba 2015(Xem: 7667)
Bốn mươi (40) năm rồi, chúng ta không học được bài học nào sao?
20 Tháng Ba 2015(Xem: 8828)
"Dân thì cấm, doanh nghiệp thì cho, như vậy bất công quá”, bà Thanh ấm ức.
17 Tháng Ba 2015(Xem: 11018)
PHÓNG SỰ TRUYỀN HÌNH CỦA ĐÀI SBTN
13 Tháng Ba 2015(Xem: 8410)
Bốn mươi năm nhìn lại, những mái đầu chít khăn tang trắng bùi ngùi đi giữa dòng Paris hoa lệ nay không biết đã còn ai,
25 Tháng Hai 2015(Xem: 8392)
Ôi, ai bảo nghề báo không lắm công phu? Và ai bảo ngồi trên ngai là sướng?
11 Tháng Giêng 2015(Xem: 8261)
Hạnh phúc chẳng ở bên ngoài. Hạnh phúc là chổ ''chẳng hai'' trong lòng!
09 Tháng Giêng 2015(Xem: 10163)
Nên bạn hãy sống cho vui vẻ. Mỗi gia đình đều có chuyện buồn phiền riêng.
01 Tháng Giêng 2015(Xem: 7440)
Ngô Vương ơi cám ơn Người Muôn đời tạc dạ ghi lời núi sông!
12 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 7772)
Câu hỏi là bây giờ, các người cầm bút sẽ phải làm gì để hố ngăn cách nhau được lấp dần đi? Cả người cầm bút ở trong nước và hải ngoại?
11 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 7541)
Nước trong tự dưng gặp dầu cặn. Dầu cặn làm sao hòa với nước trong được?
10 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 8670)
Cái mà tôi học được trong nhiều năm qua, chính là biết chấp nhận những lỗi lầm của nhau
06 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 6873)
Cương quyết không mang theo cái quá khứ đau thương, nghiệt ngã của mình và của người khác vào đời sống hiện tại và tương lai
28 Tháng Mười Một 2014(Xem: 10138)
Trong lúc ở cái đất nước Việt Nam khốn khổ vẫn còn cảnh những đứa bé chui vào bao nylon vượt sông đi học mỗi ngày
22 Tháng Mười Một 2014(Xem: 7338)
Nhà đương cuộc Hà Nội vẫn chưa tiến đến giai đoạn đổi mới (thật) nên sẽ còn rất nhiều thế hệ con dân Việt Nam đến Geyleng để bán thân, hay bán giấy
18 Tháng Mười Một 2014(Xem: 10110)
Chúng ta phải thẳng thắn nhìn vào sự thật đau lòng, đừng mang ảo tưởng quê hương giàu đẹp, văn minh, trí tuệ
08 Tháng Mười Một 2014(Xem: 11195)
Có khác nào hồn ma VNCH sống lại, tàng hình vào quân đội Mỹ, nắm đầu Quân Đội Nhân Dân mà…sai bảo. Vậy thì ai thắng ai???.
27 Tháng Mười 2014(Xem: 16468)
cái thiện và cái ác đã sang trang. Và khi đó thì thế hệ thứ nhất này chắc chắn không thể nào ngậm cười nơi chín suối được.
19 Tháng Mười 2014(Xem: 8813)
Hàn Quốc: Đọc xong bài này nhiều người muốn khóc vì nghĩ đến VN!
14 Tháng Mười 2014(Xem: 8716)
Hãy nói là ông bị bọn cẩu tặc quăng cho miếng bả chó rồi đớp lấy đớp để đi.
13 Tháng Mười 2014(Xem: 13740)
Cuộc sống là hai mặt Giới tuyến một đường tơ .
01 Tháng Mười 2014(Xem: 8355)
xin hãy giúp chúng tôi! Xin hãy đem thông tin về chúng tôi đến khắp nơi trên thế giới,
30 Tháng Chín 2014(Xem: 7725)
Chắc chắn, rồi đây sẽ có một ĐẠI THIÊN AN MÔN Ở BA ĐÌNH, con giao long tuổi trẻ Việt Nam với “ Tinh thần Dân tộc Quật cường”,