8:02 SA
Thứ Sáu
29
Tháng Ba
2024

CÁO PHÓ - Bùi BảoTrúc

23 Tháng Mười Hai 20169:07 SA(Xem: 6979)

Tôi không nhớ đã đọc cái cáo phó đầu tiên hồi nào nhưng chắc không phải ở Hà Nội. Hồi ấy (trước năm 1954) ở Hà Nội chỉ có hai tờ nhật báo là tờ Tia Sáng và tờ Giang Sơn mà tôi (mới biết "đọc báo" ) cầm chúng lên, ở tuổi lên 8 hay lên 9, tôi chỉ thích xem những bức hí họa của hai họa sĩ Mạnh Quỳnh và Dzuy Nhất cùng với những truyện bằng tranh mà phòng thông tin Hoa Kỳ cung cấp cho các báo này, trong đó có một truyện tuyên truyền chống Cộng rất hấp dẫn của George Orwell, Trại Thú Vật (Animal Farm). Thỉnh thoảng tôi cũng tò mò đọc những bản tin về chiến sự và nhờ đó, biết lơ mơ về những trận đánh ở Na Sản, Cánh Đồng Chum, Điện Biên Phủ, rồi hội chợ ở Bờ Hồ, đức Quốc Trưởng Bảo Đại đi đâu, làm gì... Nhưng những mẩu cáo phó thì không và cũng vì hình như chúng rất ít thì phải. Ngay hồi chú tôi tử trận ở Đại Đồng, Bùi Chu năm 1954 gia đình tôi cũng không đăng cáo phó trên hai tờ Tia Sáng và Giang Sơn ở Hà Nội. Có lẽ phải tới khi vào Sài Gòn khoảng cuối những năm 50 tôi mới đọc những thứ tin này. 

Tôi không biết những tờ báo tiên phong của nền báo chí Việt Nam có đăng những cáo phó không, nhưng khi tôi biết đọc "nhựt trình" thì chúng đã có rồi, khoảng những năm cuối của thập niên 50 ở Sài Gòn. Rất tiếc cụ Vương Hồng Sển không còn nữa để hỏi cụ. 

Phải tới khoảng giữa những năm 50 tôi mới tìm đọc chúng. Cáo phó là thông báo về sự qua đời của một người mà gia đình của người đó muốn gửi tới bạn bè và quyến thuộc. Nhưng chúng được viết theo một lối văn đặc biệt không biết ai là người đầu tiên viết xuống để sau đó được những người khác viết theo. Có thể trong lúc tang gia bối rối, gia đình không có thì giờ cho câu cú văn chương để viết mẩu tin thông báo chuyện buồn của gia đình. Thế là cứ theo những cáo phó đã đọc thấy trước và viết lại. Chính vì thế mà tôi tìm đọc chúng trên những tờ báo hồi ấy. Và cũng đó mà lần đầu tiên tôi biết những từ ngữ như vãng sinh miền cực lạc, qui tiên, phiêu diêu nơi tiên cảnh, hưởng nhan Thánh Chúa...

Bẵng đi mấy năm không ở trong nước, không đọc báo Việt ngữ, đến khi đọc lại báo chí trong nước, thì bỗng một hôm đọc thấy tên một người bạn cũ thời trung học. Người bạn này nhập ngũ sau khi hỏng kỳ thi tú tài. Sau đó thỉnh thoảng chàng trở lại trường thăm bạn bè. Có người đùa chúc chàng sớm vinh thăng lon mới. Và ít lâu sau, chàng được vinh thăng thật. Rồi xuất hiện trong những cáo phó những từ ngữ mới như truy thăng, anh dũng hy sinh, truy tặng bảo quốc huân chương với nhành dương liễu... 

Thế là những mẩu cáo phó lại nghe khác hẳn những cáo phó vẫn đọc được trước đó. Và cũng từ đó, tôi chú ý đọc chúng thường hơn. Đó là trong những buổi chiều tan sở ngồi ở một quán cà phê đọc mấy tờ báo vừa phát hành. Cuộc chiến càng ngày càng khốc liệt thì những trang cáo phó càng nhiều tên tuổi hơn. Và tuổi tác của người chết cũng gần với tôi nhiều hơn. Có những người hơn hai hay ba tuổi, có những người bằng tuổi và có những người thua vài tuổi. Có những người chưa vợ con và có những người để lại mấy đứa con còn rất nhỏ. Đó là những mẩu cáo phó của thời chiến. Cuộc chiến càng dữ dội cuối thập niên 60 và đầu những năm 70 thi những cáo phó như thế càng đọc thấy nhiều hơn. Tuổi của những người ra đi cũng xấp xỉ tuổi của tôi hồi ấy. 

Rồi bẵng đi một vài năm sống ở Mỹ, tôi bỗng thấy trong những tin cáo phó đọc thấy trên mấy tờ báo Việt ngữ, tuổi tác của những người ra đi rất gần với tuổi của mình trong hoàn cảnh không còn chiến tranh tang tóc nữa. Lác đác không còn nhiều những trướng hợp hưởng dương dưới 50 tuổi nữa mà đã được coi là hưởng thọ nghĩa là đã sống được trên tuổi 50. Rồi thoắt một cái, những cái tuổi trên 60 cũng ập tới, và nay, những tuổi trên 70 cũng trở thành rất thường. Thỉnh thoảng lại thấy tên một người bạn vừa gặp vài tháng trước. 

Nhưng vẫn có một cách viết cáo phó tôi thấy rất kỳ lạ. Đó là những câu như "... đau đớn báo tin XYZ đã được Chúa gọi về..."Tôi nghĩ là được Chúa gọi về phải là một hạnh phúc, môt ân sủng thì tại sao gia đình phải đau đớn ? Tôi có đem hỏi một linh mục thì được ngài cho biết nói như vậy là không đúng. Chúa không bao giờ muốn con của người phải chịu những khổ đau. Nhưng một bữa tôi đã bị một người đàn ông phản bác kịch liệt nói rằng bài báo tôi viết đề cập tới chuyện đó là xúc phạm tới tôn giáo của ông và tôi hoàn toàn sai lầm mặc dù tôi có dẫn lờì của linh mục T.Q.T. nay đã khuất. 

Mấy chục năm đọc những cáo phó từ khi những người ra đi hơn tuổi, rồi bằng tuổi và nay là những người ít tuổi hơn có khi cả chục tuổi. Một ông bạn tôi tuần trước viết cho cái e-mail và kết bằng câu "Chẳng cũng khoái ư!"

Nghe cứ như Nguyễn Hiến Lê dịch Lâm Ngữ Đường vậy.

Bùi Bảo Trúc 

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
07 Tháng Năm 2019(Xem: 5500)
Câu hỏi được đặt ra là liệu ông Trọng có thể nắm trở lại quyền lực hay không. Trong chính trường cộng sản hiếm khi
28 Tháng Tư 2019(Xem: 5358)
Chấm dứt thảm trạng “ Ngàn năm tối! “ 44 năm đoạn trường đã đủ rồi!
28 Tháng Tư 2019(Xem: 5369)
Bản dịch từ nguyên tác có tựa “Heroic Allies” của Harry F. Noyes III, đăng trong tạp chí Vietnam, số tháng 8 – 1993. Tác giả là cựu chiến binh Việt Nam trong binh chủng không quân
15 Tháng Tư 2019(Xem: 5244)
Mà con đường lợi hại nhứt là giúp cho người nhiều tham vọng, tham danh, tham tiền bất chánh
14 Tháng Ba 2019(Xem: 5589)
Nó là Trung quốc à? Nay mai Đoàn kết toàn dân để chiến thắng bệnh trĩ, bệnh sa tử cung ... thì bỏ mẹ.
12 Tháng Ba 2019(Xem: 7125)
Đó là vì cha ông của họ sống có nhân, có nghĩa và chính lớp người đi trước đã dạy con cháu họ như vậy, chứ không phải cái thứ lưu manh, lừa đảo.
05 Tháng Ba 2019(Xem: 7454)
Một đất nước người ta cho kẻ nghèo một xu thì tiếc nhưng cho phật thánh 10 xu thì mừng, bởi cho phật thánh mới có lộc cho kẻ nghèo sợ bị lừa.
22 Tháng Hai 2019(Xem: 5532)
ý thức và tư tưởng rất quan trọng cho sự phát triển và phát huy tiềm năng của con người, thế nhưng dưới chế độ cộng sản
06 Tháng Hai 2019(Xem: 5990)
Những chiến thắng lớn nhất của chúng ta vẫn đang trên đường tới. Chúng ta vẫn chưa bắt đầu ước mơ.
22 Tháng Giêng 2019(Xem: 6991)
Phần tâm thức cũng không bình yên. Những lo lắng về bệnh tật, muộn phiền, tiếc nuối… Tất cả như một cơn lũ tràn về.
06 Tháng Giêng 2019(Xem: 5688)
Bộ quy tắc đó đã giúp cho bộ máy nhà nước Mỹ vận hành suôn sẻ gần 300 năm qua, đẩy xã hội Mỹ phát triển nhanh hơn
14 Tháng Mười 2018(Xem: 7043)
Câu chuyện có thể rất đơn giản nhưng đó là bài học cho chúng ta trong cuộc sống. Thắng, thua, thành, bại là những chuyện thường
14 Tháng Mười 2018(Xem: 5758)
Nhưng chiến tranh cũng có thể không xảy ra nếu Tập Cận Bình đầu hàng trước khi Trump dốc toàn bộ binh lực để kết liễu
14 Tháng Mười 2018(Xem: 6618)
Cuộc phỏng vấn trên truyền hình của đài ABC News hôm thứ sáu (12/10) vừa qua với Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ Melania Trump đã gây sôi nổi rất nhiều trong dư luận truyền thông báo chí
12 Tháng Mười 2018(Xem: 29881)
Đọc xong câu nói ô nhục của thằng khốn nạn thì chỉ muốn chửi cha tiên nhân bố cả cái bọn chuyên cầm cặc cho chó đái.
30 Tháng Chín 2018(Xem: 27089)
Chương Trình Văn Hóa Nhân Bản Lạc Việt ghi lại cuộc phỏng vấn của cô Roxanne Chow với 2 vị ra ứng cử chức nghị viên thành phố Westminster vào ngày 6 tháng 11 tới là Cảnh sát Tài Đỗ và Luật sư Jamison Power
28 Tháng Chín 2018(Xem: 5555)
Tổng Thống Trump là một nhà kinh tế, là một tỷ phú đã từng điều hành hàng ngàn công nhân nên ông hiểu được chính sách kinh tế của Trung Quốc
25 Tháng Chín 2018(Xem: 9909)
Hôm nay, Thống Đốc Brown đã ký ban hành Đạo Luật SB 895, Uỷ Ban Soạn Thảo Giảng Dạy -IQC sẽ có đến ngày 31, Tháng Mười Hai, 2022
09 Tháng Chín 2018(Xem: 6243)
Đúng 20 năm sau, năm 1988, Hàn Quốc đăng cai Olympic Seoul, cả thế giới không ai tin vào mắt mình khi thấy kỳ tích bên bờ sông Hàn
07 Tháng Chín 2018(Xem: 8105)
nhất là cư dân Westminster xin hãy dồn phiếu cho anh trong kỳ bầu cử sắp tơi, để anh có cơ hội phục vụ mọi người
07 Tháng Tám 2018(Xem: 6394)
“Tôi là người Việt Nam!” và cảm thấy thương cho tôi và thù ghét những con người đã làm cho hình ảnh Việt Nam xấu xa đi như hôm nay.
06 Tháng Tám 2018(Xem: 7112)
Nghệ sĩ John McNaughton nói thêm rằng ông hy vọng mọi người sẽ “nghiên cứu bức tranh và cố gắng hiểu được ý nghĩa sâu sắc hơn“.
31 Tháng Bảy 2018(Xem: 7016)
Đó là điều mà Henry Kissinger mới nói ngày 26/07 vừa rồi, rằng: "Donald Trump là nhân vật lịch sử, xuất hiện để kết thúc những điều cũ kỹ và giả dối"
29 Tháng Bảy 2018(Xem: 6553)
bằng mọi giá vì đã lỡ ghét rồi? Chuyện VN là chuyện của VC và TC, kệ tụi nó đấm đá nhau, mắc gì mình phải lo?
19 Tháng Bảy 2018(Xem: 6247)
trong thế tam quốc Mỹ-Nga-Tàu, không có cái ngu nào bằng cái ngu đánh cả hai đối thủ một lúc.
10 Tháng Sáu 2018(Xem: 7393)
Họ đã khiến chúng ta, những người cho rằng mình học cao hiểu rộng, hiểu biết chính trị xã hội, tiền bạc dư thừa phải cúi đầu hổ thẹn!
22 Tháng Tư 2018(Xem: 6843)
Cộng sản Trung Quốc tiêu tùng dưới tay Mỹ, gấu Nga bị NATO ép vô chuồng thì con chồn hôi cộng sản Việt Nam cũng không còn chốn dung thân
22 Tháng Tư 2018(Xem: 26960)
Không được thỏa mãn, chúng ta phá nhau hơn phá kẻ thù.. Cái TÔI nó lớn quá. Lớn hơn cả vận mệnh dân tộc
09 Tháng Tư 2018(Xem: 26192)
2nd Fundraiser & 51 Birthday Celebration " TÀI ĐỖ"
06 Tháng Tư 2018(Xem: 7258)
dù là chế độ Cộng sản hay Cộng hoà, nhưng phải thấy rõ là bây giờ “Bọn ác” ngày càng ác hơn, ngày càng đông hơn
06 Tháng Tư 2018(Xem: 7228)
giúp ông ngày càng nổi tiếng là người làm việc có kế hoạch, bất chấp khó khăn và nhất là nổi rõ chính nghĩa vì dân, vì nước.
06 Tháng Ba 2018(Xem: 6194)
tháo gỡ bộ máy cai trị của đảng CS trở thành nhu cầu bức thiết trong giai đoạn hiện nay. Và mãi cho tới khi lực lượng dân chủ đó ra đời, Việt Nam vẫn còn là một con thuyền không bến.
25 Tháng Hai 2018(Xem: 6566)
Cánh cửa bỗng chốc khép lại dần khi hằng loạt đạn bắn vào người em - lúc em gục xuống, em vẫn cố níu cánh cửa lại để giúp các học sinh chậm chân vượt thoát
29 Tháng Giêng 2018(Xem: 6593)
Đây là cơ sở thương mại tiêu biểu của người Việt tỵ nạn, chúng ta không thể nào không ủng hộ, từ ngày mai…hoặc trong thời gian tới...
20 Tháng Giêng 2018(Xem: 7864)
Thành phố Westminster có thể sử dụng một người như tôi, có một hồ sơ hoàn hảo, làm việc phục vụ công chúng lâu năm, với lòng tự trọng, nguyên tắc
16 Tháng Giêng 2018(Xem: 6585)
Nhưng sức người có hạn, em nói rồi - tầm hiểu biết của em hạn hẹp bao nhiêu đấy thôi.
10 Tháng Giêng 2018(Xem: 7219)
Đời sống của một dân tộc không chỉ gồm những thời đẹp đẽ, vinh quang mà còn cả những giai đoạn đau buồn, tủi nhục. Tại sao ông không viết?
26 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6691)
Súng là giải pháp bảo vệ an toàn cho mình và gia đình. Dù mình không mong có dịp xài tới nó, nhưng không có thì không được
14 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6113)
Để đạt được mục tiêu đó, những người dấn thân hoạt động cần phải thay đổi chính mình, thay đổi suy nghĩ, thay đổi cách hành động, dẹp bỏ tị hiềm, tự ái cá nhân
11 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6200)
Họ gặp nhau mà nước mắt lưng tròng. Nhưng những lần tập họp thưa thớt dần, xa dần, mệt mỏi dần trong ngày tháng phai tàn.
04 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 5756)
Người Việt đang trở thành những “Đông Á Bệnh Phu” mới về đủ mọi mặt cả về sức khỏe cũng như đời sống kinh tế.
01 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6942)
Cái bằng Tiến Sĩ của chế độ mà chính báo chí của đảng cũng thấy mắc cở
22 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6878)
xã hội Hoa Kỳ vốn luôn có sự công băng tương đối, nếu bạn nhận của ai một điều gì, thì cũng nên cho ra một điều khác
19 Tháng Mười Một 2017(Xem: 8145)
Ban chấp hành hội ái hữu Biên Hòa California trân trọng giới thiệu chương trình “Trả Lại Sự Thật Cho Lịch Sử”
19 Tháng Mười Một 2017(Xem: 8360)
Hiện giờ anh đang trên đường vận động tranh cử vào chức vụ nghị viên hội đồng thành phố Westminster, Westminster City Council 2018.
10 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6409)
"Chúng ta hãy chọn sự giàu có, tự do, chối bỏ phận nghèo nàn, tôi tớ", ông Trump nói.
08 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6476)
Dường như tất cả đều Who Cares, vậy tại sao người Việt tị nạn cộng sản ở hải ngoại lại Care? Bạn nghĩ sao?
08 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6032)
Thôi chắc phải lo học tiếng Tàu để có gì kiếm cái chân làm ... "thông dịch ... vật" cho đám Thái Thú đời nay quá.