9:54 SA
Thứ Sáu
6
Tháng Mười Hai
2024

NHÂN NGHĨA LỄ TRÍ TÍN

30 Tháng Mười 201212:00 SA(Xem: 27403)

Người không có Nhân thì sẽ thành kẻ độc ác.
 Người không có Nghĩa thì sẽ thành kẻ bội bạc
Người không có Lễ thì sẽ thành kẻ vô phép.
Người không có Trí thì sẽ thành kẻ ngu ngốc.
Người không có Tín thì sẽ thành kẻ giả dối.


image


NHÂN

 Thời nào cũng vậy, chữ nhân luôn đặt lên hàng đầu, là quan trọng hơn cả, nó đã là bao quát, là đạo làm người. Dù thời xưa hay thời nay chữ nhân đó vẫn thể hiện trong cách sống của mỗi con người. Cách đối nhân xử thế, tấm lòng của con người giữa đời thường, cũng như vai trò trách nhiệm của mỗi cá nhân trong xã hội.
 Chữ nhân trong mỗi người không chỉ là một tấm lòng, tấm lòng yêu thương con người, quê hương đất nước mà còn biết gắn cái riêng của mình vào cái chung của xã hội hiện tại, với sự ràng buộc giữa người với người, bằng những mối liên quan gắn kết.

image

NGHĨA

 Muốn thực hành chữ nghĩa, thì phải noi theo câu: “Kỷ sở bất dục vật thi ư nhơn”. Những việc gì ta chẳng muốn ai làm cho ta chịu đau khổ thảm sầu thì ta không nên đem các điều ấy mà làm cho người khác, mới là trọn nghĩa.
 Chữ nghĩa bao hàm rất lớn thay. Như là nghĩa cha con, nghĩa thầy trò, nghĩa chồng vợ, nghĩa anh em cốt nhục đồng-bào, nghĩa bằng hữu chi giao, ấy là ngũ-luân chi đạo. Mọi sự đều phải có nghĩa, thì mới đủ tư-cách làm người cao trọng.
 Chữ nhân và chữ nghĩa thường đi đôi với nhau, cho nên trong Kinh Sám Hối có 4 câu dạy rằng:

Làm người nhân-nghĩa xử xong,
Rủi cho gặp lúc long-đong chẳng sờn.
Làm người nhân-nghĩa giữ tròn,
Muôn năm bóng khuất tiếng còn bay xa.

 Nghĩa ở đây thể hiện vai trò, trách nhiệm của con người với người, giữa người với đời, với xã hội hiện tại. Sống ở đời cần có một trách nhiệm với đời, cũng chính vì vậy mà cần có nghĩa, sống có trách nhiệm với quê hương đất nước, với gia đình, với anh em bằng hữu cũng là nghĩa. Biết trả ơn khi mình đã nhận được những điều may mắn trong cuộc sống – đó cũng là nghĩa. Tại sao có nhiều người luôn biết quan tâm giúp đỡ mọi người trong xã hội, làm từ thiện tri ân với đời… cũng vì họ sống có nghĩa với đời, với cuộc sống hiện tại, họ biết cho khi đã nhận.
 Nghĩa cũng là sống cho mọi người chứ không chỉ sống cho riêng cá nhân mình.

LỄ

image

 Xem qua cách hành xử, ứng xử cùng với những nghi thức, lễ nghi đúng thủ tục, hợp lòng người trong cuộc sống đương thời mà qua đó xã hội đánh giá đến sự hiểu biết của một cá nhân, phải đạo với trời đất, hợp đạo với đời.
 Con người có thể sống cao thượng, phẩm giá được tôn quí là do nơi biết giữ lễ, còn bị tội lỗi làm mất tư-cách con người, thiên-hạ chê bai khinh bỉ nhục-nhã, là do nơi thất lễ.
 Nếu đánh giá một con người, một gia đình mà chỉ xét qua cách hành lễ nghi thôi không xét về nghĩa thì quả là thiếu sót. Bởi có nhiều người trong xã hội hàng ngày hành sự có thừa lễ nghi nhưng nghĩa thì lại thiếu.

TRÍ


image

 Nếu muốn làm được việc nghĩa thì phải có trí, phải có một sự hiểu biết nhất định ở xã hội. Có nhân, có nghĩa mà không có trí thì chẳng khác nào một người lính ra trận chỉ có áo giáp mà không có gươm, đao, chỉ bảo vệ được mình mà không bảo vê được người khác. Sống ở đời nếu chỉ sống cho riêng ta thì đơn giản quá, mà muốn giúp đỡ được người khác tất mình phải có tài, có hiểu biết.

 Trí là một sự hiểu biết, người không trí, không hiểu biết thì quả là một thiệt thòi lớn, có thể nói người không trí không làm được gì cả. Nếu như ngày xưa đánh giá chữ trí của một con người qua sự hiểu biết về đạo quân tử, triết lý Khổng giáo, Lão giáo hay Phật giáo thì ngày nay ngoài sự hiểu biết về lĩnh vực văn hóa xã hội, triết học thì cần có một sự hiểu biết về khoa học tự nhiên, bước sang thế kỷ XXI, với cuộc sống hiện đại, thông tin chóng mặt thì điều đó là cần thiết. Hiểu biết nhiều có thể làm được nhiều việc có ích với đời nếu người đó có nhân, có nghĩa trong tâm.


TÍN

 Chữ tín là bằng hữu của uy tín, thủy chung trước sau như một, không thay lòng đổi dạ, dù hứa hẹn một việc nhỏ cũng chẳng sai lời, mới gọi là người biết giữ uy tín.
 Chữ tín trong cuộc sống hàng ngày rất quan trọng, dù thời xưa hay thời nay thì sống ở đời mọi người cũng cần có một uy tín nhất định trong quan hệ với mọi người xung quanh. Thời xưa cái uy tín với bạn bè luôn được đánh giá cao, uy tín đó sẽ gây dựng được lòng tin, mọi người tin tưởng sẽ dễ dàng được mọi người giúp đỡ trong cuộc sống. Nói thì phải làm, sống trung thực với mọi người, với bản thân.

image

 Ngày nay cũng vậy cho dù anh có tài nhưng không có được uy tín thì cũng chẳng ai theo, muốn được người khác giúp đỡ thì bản thân mình phải giữ được lòng tin trước mọi người, chưa nói đến trong quan hệ làm ăn ở xã hội, chữ tín cái uy tín trong công việc luôn đặt lên hàng đầu, quyết định đến sự thành công.
 Nói chung, Nhân Nghĩa Lễ Trí Tín luôn có sự gắn kết với nhau, làm con người mà thiếu đi một cũng không được. Như bài thơ sau:
Người không có Nhân thì sẽ thành kẻ độc ác.
Người không có Nghĩa thì sẽ thành kẻ bội bạc.
Người không có Lễ thì sẽ thành kẻ vô phép.
Người không có Trí thì sẽ thành kẻ ngu ngốc.
Người không có Tín thì sẽ thành kẻ giả dối.






Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
12 Tháng Mười 2013(Xem: 9474)
Socrates cũng nói cuộc sống là cần thiết nhưng cần thiết hơn nữa là phải sống như thế nào… và cuộc đời sẽ tốt đẹp hơn nếu chúng ta cố gắng sống tốt hơn với mọi người.
12 Tháng Mười 2013(Xem: 17268)
Vì ác nghiệp ấy cho nên dù có tu hành thanh tịnh, y vẫn thọ quả báo thiếu thốn, xui xẻo trong nhiều đời kiếp, cho đến khi chứng quả.
07 Tháng Mười 2013(Xem: 8801)
Chúng ta làm gì để xóa bỏ được thái độ vừa vô ơn, độc ác, vừa tiếp tay cho bọn sát thủ ở trong nước như trong những trường hợp đã nêu trên?
02 Tháng Mười 2013(Xem: 9741)
bạn có thể sẽ ngạc nhiên khi thấy mình chẳng mất bao nhiêu năng lượng để xây dựng sự gắn bó với những người bạn yêu mến
17 Tháng Chín 2013(Xem: 9986)
Trái lại, biết bao kẻ trên thế gian này, dù không uống rượu mà vẫn say, không phải say vài tiếng đồng hồ như hắn, mà say muôn kiếp ngàn đời chưa tỉnh
11 Tháng Chín 2013(Xem: 9861)
Ngày nào người tị nạn kêu khổ, rầm rộ đổ vào nước Úc, nhận lãnh bao nhiêu thứ trợ cấp, ưu đãi, nhưng bây giờ vào ngày giáp Tết Âm Lịch Việt Nam, khu phố Caramatta ở Sydney, các cửa hiệu, hàng quán vắng vẻ vì thiên hạ bận về quê ăn Tết.
07 Tháng Chín 2013(Xem: 9504)
Chi bằng góp tay lột phắt cái áo đó đi, may một cái áo mới mà mặc. Áo nào cũng là áo, tại sao lại phải chịu mặc cái áo dơ, chứa đầy chấy rận, mấy mươi năm chưa giặt?
02 Tháng Chín 2013(Xem: 9212)
Nhưng cũng có người thay vì lo tu tâm sửa tánh của mình thì lại đi tu sửa người khác, thích để ý bắt lỗi, dòm ngó kẻ khác, chẳng khác gì anh chủ tàu chết chìm trên.
23 Tháng Tám 2013(Xem: 8836)
Nhiều người tìm những thú vui, tìm những việc làm để chỉ mong giết thời gian. Thật ra chúng ta được ban cho thời gian để sử dụng chứ không phải để giết chúng
23 Tháng Tám 2013(Xem: 11609)
Chiếc chìa khóa niềm vui của bạn ở đâu rồi? Đang nằm trong tay người khác phải không? Hãy nhanh lên mà lấy lại bạn nhé!
18 Tháng Tám 2013(Xem: 9950)
Xin cảm ơn đất nước, Tổ quốc Việt Nam và hồn thiêng sông núi Việt Nam đã thùy từ giáng lâm và ban cho dân tộc Việt Nam một người con trung kiên, bất khuất
06 Tháng Tám 2013(Xem: 9675)
tiếp tục lấy đức trị dân và hãy bình đẳng kính trọng các Đạo giáo xem Đạo nào cũng như Đạo của chính mình vậy.
30 Tháng Bảy 2013(Xem: 10060)
Vấn đề là chúng ta phải thực sự có quyết tâm bền chí để cùng kết hợp với thế hệ trẻ là lớp con cháu nơi mỗi gia đình - trong việc hội nhập êm thắm với dòng chính của xã hội
28 Tháng Sáu 2013(Xem: 9293)
“học thấu hiểu”. Không thiếu thấu hiểu nhau sẽ nảy sinh những thị phi, tranh chấp, hiểu lầm. Mọi người nên thấu hiểu thông cảm lẫn nhau, để giúp đỡ lẫn nhau. Không thông cảm lẫn nhau làm sao có thể hòa bình được?
27 Tháng Sáu 2013(Xem: 9357)
nên trân trọng và hãy quý khoảng thời gian chúng ta được chung sống với nhau, kiếp sau (nếu có), dù ta có thương hay không thương, cũng không có dịp gặp lại nhau đâu
20 Tháng Sáu 2013(Xem: 9825)
NGHIỆP của chúng ta thì chúng ta cũng phải ra đi một mình.Nếu chúng ta hiểu rõ NGHIỆP luật. thì chúng ta sẽ cảm nghiệm thấy sống một cuộc đời LƯƠNG THIỆN
16 Tháng Sáu 2013(Xem: 10106)
Thế đó! Nhưng chúng ta đã ai từng đặt cho mình một câu hỏi rằng “Đất nước Việt Nam, dân tộc Việt Nam đã có bao giờ ô nhục như dưới thời cai trị của đảng công sản Việt Nam hiện nay chưa?”
30 Tháng Năm 2013(Xem: 9718)
Ta là người chịu ơn chánh phủ và nhân dân Mỹ quá nhân đạo cưu mang chúng ta qua đây, giúp đỡ ta bước đầu, tìm nơi ăn chốn ở, làm ăn gây dựng sự nghiệp. Khi có đủ lông cánh ta đem tiền bạc về bơm cho những kẻ mà do chính chúng đã gây ra cho chúng ta phải bỏ nước ra đi.
17 Tháng Năm 2013(Xem: 11972)
“Quý vị đã mất quê hương, quý vị đến đây để xây dựng lại cuộc đời của quý vị tốt hơn trong hòa bình. Tại sao quý vị đối xử với nhau như thế này? Tôi hy vọng sau ngày hôm nay quý vị sẽ suy nghĩ lại và sống tốt hơn.”
06 Tháng Năm 2013(Xem: 8110)
Người không sợ chết thì chết không phải là khổ. Sở dĩ khổ là vì người ta chấp chặt phải sống, sống chừng nào cũng được, sống hoài.
28 Tháng Tư 2013(Xem: 10016)
"Viết để bào chữa cho mình thì tôi không làm, viết để kể xấu người khác thì tôi càng không muốn."” Ông đã nhận chức tổng thống VNCH trong hai ngày cuối cùng, cô đơn giữa một nội các khập khiễng
20 Tháng Ba 2013(Xem: 15301)
Xin bạn hãy biết ơn cuộc sống vì có nhiều người đã không được sống hết tuổi trẻ của mình để có những trải nghiệm như bạn.
16 Tháng Ba 2013(Xem: 9651)
Nhưng trước năm 1975 cũng như bây giờ, quyền quyết định về chính sách đối với Việt Nam nằm trong tay người Mỹ chứ không nằm trong tay những người Việt chống cộng
02 Tháng Ba 2013(Xem: 8993)
Nhưng cũng phải đau đớn mà thừa nhận rằng bạo lực và dối trá của cộng sản đã được người Việt nam tiếp nhận một cách không thể nói là không hào hứng vì nó đánh trúng và làm đầy những bóng tối trống rỗng trong tâm hồn người Việt.
01 Tháng Ba 2013(Xem: 9949)
Có nhiều vị tướng lãnh chết lẫm liệt giữa trận tiền nhưng cũng có nhiều người chết trong sự quên lãng của mọi người, mòn mỏi, phai nhạt trong một căn nhà già nào đó ở trên đất khách
22 Tháng Hai 2013(Xem: 9693)
Tuy nhiên, vấn đề then chốt ở trong việc sống lâu không phải là kéo dài tuổi thọ mà chính là sống khoẻ. Hơn nữa, cái nghịch lý của sống lâu lại là sống khổ.
20 Tháng Hai 2013(Xem: 11499)
Lần này, nếu nhân dân ta không vùng lên đáng tan BỌN GIẶC CÓ TÊN LÀ DỐI TRÁ, chắc chắn đất nước ta sẽ bị kẻ thù phương Bắc nuốt chửng
10 Tháng Hai 2013(Xem: 9793)
38 năm sau ngày “THẮNG CUỘC”. Và ai mà biết được rằng sau 38 năm nữa, liệu người Việt trên quê mình có còn được phép nói tiếng Việt nữa hay không?
06 Tháng Giêng 2013(Xem: 9841)
Điều đáng ngạc nhiên là không chỉ Đảng cầm quyền thù ghét những thứ như “Bên thắng cuộc” mà ngay cả một số người chống Đảng này ở bên ngoài Việt Nam cũng tỏ ra thù ghét nó
03 Tháng Giêng 2013(Xem: 10047)
"Thử hỏi : mất nước mà không đau, mất nước mà không nhục, thì chúng ta có còn xứng đáng là người Việt Nam nữa hay không ?"
16 Tháng Mười Hai 2012(Xem: 16178)
Đức thế Tôn rời bỏ Cung vàng điện ngoc...tầm đạo; nhưng ở thế kỷ 21 nầy, các SƯ với lòng DỤC & THAM muốn xây chùa thiệt lớn !!!!
10 Tháng Mười Hai 2012(Xem: 11952)
Bạn chỉ cần sống trong vui vẻ, đó là Thiền. Sống trong bản tính bên trong riêng nhất, và hãy là bản thân mình, bản tính đích thực. Và người sống trong vui vẻ thì sống một cách tự nhiên trong tình yêu.
18 Tháng Mười Một 2012(Xem: 12158)
Con người sinh ra với hai bàn tay trắng nên thành công hay thất bại rồi cũng ra đi với hai bàn tay trắng, vậy thì sá gì với được mất, có không?
29 Tháng Mười 2012(Xem: 15155)
Và đó cũng là lý do, mà tôi đã bỏ ý định trở lại quê hương Việt Nam sau khi học hành xong ở Mỹ, như kế hoạch của tôi ngày ra đi!
12 Tháng Mười 2012(Xem: 12650)
Hy vọng đến đây, bạn có thể nở một nụ cười. Thêm một điều chứng minh rằng bạn đang hạnh phúc. Rồi ra bạn sẽ thấy được niềm hạnh phúc của mình
01 Tháng Mười 2012(Xem: 13121)
Cán bộ đảng viên lớn và các đại gia ăn theo của TC và VC làm đủ cách, đủ kiểu để tẩu tán hai của quí trong đời theo truyền thống Trung Hoa ”nhứt con, nhì của” ra các siêu cường để cất dấu hầu có nơi hạ cánh an toàn
30 Tháng Chín 2012(Xem: 14160)
Có thể khúc nhạc quân hành ấy được bắt đầu nhưng khi đến nốt cuối của bản nhạc, chắc chắn sẽ là nốt nhạc mới của một điệp khúc mới, để thế hệ đi sau cùng sánh vai tiếp bước.
30 Tháng Chín 2012(Xem: 13154)
Cuối cùng thì thật sự chúng ta chưa rời khỏi quê hương Việt Nam. Lòng chúng ta lúc nào cũng hướng về quê hương. Và chúng ta cũng chưa bao giờ bị quê hương ruồng bỏ.
25 Tháng Chín 2012(Xem: 13703)
Lâu nay rất nhiều hội đoàn né tránh lên án bọn Việt gian ác Cs , có lẽ núp dưới bình phong " không hoạt động chính trị" , nhưng thực chất là những người hèn, cầu an...
24 Tháng Chín 2012(Xem: 13358)
Một người Việt về thăm lại quê hương, nơi họ đã từ bỏ tất cả để ra đi, lúc đặt chân trở lại nước Mỹ, cho rằng tâm hồn lại cảm thấy an toàn, nhẹ nhàng hơn như lúc về nhà.
20 Tháng Chín 2012(Xem: 13503)
Khi già, thời gian mới là thực sự của mình, vì không còn phải chạy ngược chạy xuôi kiếm sống nữa. Không còn bị bó buộc bởi trách nhiệm bổn phận. Có thể ngồi mơ mộng hàng giờ trên ghế đá công viên
09 Tháng Chín 2012(Xem: 25223)
Điểm duy nhất chúng ta hoàn toàn khác biệt với họ là chúng ta không có khái niệm về “người Tàu Quốc gia” và “người Tàu Cộng sản” dù rằng nước ta có hoàn cảnh chẳng khác họ bao nhiêu. Chúng ta chỉ có một tổ quốc Trung Hoa vĩ đại và đó chính là niềm tự hào của dân tộc chúng ta .
06 Tháng Chín 2012(Xem: 14092)
Vì những tên cướp của bình thường còn bị pháp luật xét xử trừng trị, nhưng trong khi đó những tên cướp của là những hạng người mặc áo Cà sa và đầu trọc vẫn được ung dung tự tại, đi đến đâu vẫn được bá tánh đạo hữu Phật tử quỳ lạy cúng dường tiền bạc vật chất, xe thì đi xe BMW, Mercede, y áo bảnh bao, chỗ ở tốt đẹp, còn xưng hô cực kỳ cung kính. . .
04 Tháng Chín 2012(Xem: 12776)
Những điện thư của tôi gởi cho con phân tách tình hình chính trị không bị con phản đối, chỉ trích hay độc đoán nữa. Có lẽ nó đã tự tìm hiểu ra sự thực.
20 Tháng Tám 2012(Xem: 13056)
Mặt phải, chúng ta ra rả trên báo mỗi ngày là “Mỹ đã đến biển Đông”, “bà Hillary dọa TQ không nên gây hấn”,.. để mong lòng dân yên ổn. Mặt trái, chúng ta tổ chức ngày hội gặp gỡ những lớp cán bộ đã từng được Tàu đào tạo để cám ơn họ đã “dạy dỗ” cả đám chóp bu việt nam. “Đĩ” chưa từng thấy! Chưa có cái chính quyền nào mà “đĩ” như chính quyền việt nam hiện tại
17 Tháng Tám 2012(Xem: 13620)
Người dân cảm thấy bị bơ vơ đơn độc giữa cuộc đời. Một nhà nước yếu kém, bất lực và vô trách nhiệm như vậy mà sao vẫn tồn tại lâu vậy nhỉ? Đây có lẽ là nỗi bất an lớn nhất mà người dân phải mang nặng trong lòng.
12 Tháng Tám 2012(Xem: 13459)
Đây không phải là chuyện “bầu phải thương bí vì chung một giàn,” đây là chuyện bầu phải thương bầu, tuy khác giàn với nhau, nhưng mà, chúng lại cùng một giống!
08 Tháng Tám 2012(Xem: 16511)
Nhiều việc có cả mặt tốt lẫn mặt xấu, nhưng nếu biết nhìn mặt tốt, có lẽ chúng ta sẽ sống hạnh phúc hơn, tội gì phải làm ngược lại? Những buồn khổ, lo âu, bất hạnh nhiều khi đến bất chợt như cơn mưa và ai cũng gặp phải. Dù sao trời cũng đã mưa và chúng ta cũng phải lái «chuyến xe cuộc đời»....
01 Tháng Tám 2012(Xem: 15281)
Người Việt rộng rãi, tốt bụng nên ngay cả quý ông vô gia cư vẫn thường chọn các khu phố Việt để trương bảng “need help!” lên. Một bà người Mỹ da trắng lại đánh đúng vào tâm lý “đồng hương”
26 Tháng Bảy 2012(Xem: 15322)
những kẻ sẵn sàng vùi dập lòng yêu nước chính đáng của người dân. Chúng thản nhiên đạp vào mặt người dân giữa ban ngày, giữa hàng chục, hàng trăm ống kính camera của các phóng viên trong và ngoài nước khi họ biểu tỏ lòng yêu nước