4:48 CH
Thứ Năm
28
Tháng Ba
2024

NHÂN NGHĨA LỄ TRÍ TÍN

30 Tháng Mười 201212:00 SA(Xem: 26526)

Người không có Nhân thì sẽ thành kẻ độc ác.
 Người không có Nghĩa thì sẽ thành kẻ bội bạc
Người không có Lễ thì sẽ thành kẻ vô phép.
Người không có Trí thì sẽ thành kẻ ngu ngốc.
Người không có Tín thì sẽ thành kẻ giả dối.


image


NHÂN

 Thời nào cũng vậy, chữ nhân luôn đặt lên hàng đầu, là quan trọng hơn cả, nó đã là bao quát, là đạo làm người. Dù thời xưa hay thời nay chữ nhân đó vẫn thể hiện trong cách sống của mỗi con người. Cách đối nhân xử thế, tấm lòng của con người giữa đời thường, cũng như vai trò trách nhiệm của mỗi cá nhân trong xã hội.
 Chữ nhân trong mỗi người không chỉ là một tấm lòng, tấm lòng yêu thương con người, quê hương đất nước mà còn biết gắn cái riêng của mình vào cái chung của xã hội hiện tại, với sự ràng buộc giữa người với người, bằng những mối liên quan gắn kết.

image

NGHĨA

 Muốn thực hành chữ nghĩa, thì phải noi theo câu: “Kỷ sở bất dục vật thi ư nhơn”. Những việc gì ta chẳng muốn ai làm cho ta chịu đau khổ thảm sầu thì ta không nên đem các điều ấy mà làm cho người khác, mới là trọn nghĩa.
 Chữ nghĩa bao hàm rất lớn thay. Như là nghĩa cha con, nghĩa thầy trò, nghĩa chồng vợ, nghĩa anh em cốt nhục đồng-bào, nghĩa bằng hữu chi giao, ấy là ngũ-luân chi đạo. Mọi sự đều phải có nghĩa, thì mới đủ tư-cách làm người cao trọng.
 Chữ nhân và chữ nghĩa thường đi đôi với nhau, cho nên trong Kinh Sám Hối có 4 câu dạy rằng:

Làm người nhân-nghĩa xử xong,
Rủi cho gặp lúc long-đong chẳng sờn.
Làm người nhân-nghĩa giữ tròn,
Muôn năm bóng khuất tiếng còn bay xa.

 Nghĩa ở đây thể hiện vai trò, trách nhiệm của con người với người, giữa người với đời, với xã hội hiện tại. Sống ở đời cần có một trách nhiệm với đời, cũng chính vì vậy mà cần có nghĩa, sống có trách nhiệm với quê hương đất nước, với gia đình, với anh em bằng hữu cũng là nghĩa. Biết trả ơn khi mình đã nhận được những điều may mắn trong cuộc sống – đó cũng là nghĩa. Tại sao có nhiều người luôn biết quan tâm giúp đỡ mọi người trong xã hội, làm từ thiện tri ân với đời… cũng vì họ sống có nghĩa với đời, với cuộc sống hiện tại, họ biết cho khi đã nhận.
 Nghĩa cũng là sống cho mọi người chứ không chỉ sống cho riêng cá nhân mình.

LỄ

image

 Xem qua cách hành xử, ứng xử cùng với những nghi thức, lễ nghi đúng thủ tục, hợp lòng người trong cuộc sống đương thời mà qua đó xã hội đánh giá đến sự hiểu biết của một cá nhân, phải đạo với trời đất, hợp đạo với đời.
 Con người có thể sống cao thượng, phẩm giá được tôn quí là do nơi biết giữ lễ, còn bị tội lỗi làm mất tư-cách con người, thiên-hạ chê bai khinh bỉ nhục-nhã, là do nơi thất lễ.
 Nếu đánh giá một con người, một gia đình mà chỉ xét qua cách hành lễ nghi thôi không xét về nghĩa thì quả là thiếu sót. Bởi có nhiều người trong xã hội hàng ngày hành sự có thừa lễ nghi nhưng nghĩa thì lại thiếu.

TRÍ


image

 Nếu muốn làm được việc nghĩa thì phải có trí, phải có một sự hiểu biết nhất định ở xã hội. Có nhân, có nghĩa mà không có trí thì chẳng khác nào một người lính ra trận chỉ có áo giáp mà không có gươm, đao, chỉ bảo vệ được mình mà không bảo vê được người khác. Sống ở đời nếu chỉ sống cho riêng ta thì đơn giản quá, mà muốn giúp đỡ được người khác tất mình phải có tài, có hiểu biết.

 Trí là một sự hiểu biết, người không trí, không hiểu biết thì quả là một thiệt thòi lớn, có thể nói người không trí không làm được gì cả. Nếu như ngày xưa đánh giá chữ trí của một con người qua sự hiểu biết về đạo quân tử, triết lý Khổng giáo, Lão giáo hay Phật giáo thì ngày nay ngoài sự hiểu biết về lĩnh vực văn hóa xã hội, triết học thì cần có một sự hiểu biết về khoa học tự nhiên, bước sang thế kỷ XXI, với cuộc sống hiện đại, thông tin chóng mặt thì điều đó là cần thiết. Hiểu biết nhiều có thể làm được nhiều việc có ích với đời nếu người đó có nhân, có nghĩa trong tâm.


TÍN

 Chữ tín là bằng hữu của uy tín, thủy chung trước sau như một, không thay lòng đổi dạ, dù hứa hẹn một việc nhỏ cũng chẳng sai lời, mới gọi là người biết giữ uy tín.
 Chữ tín trong cuộc sống hàng ngày rất quan trọng, dù thời xưa hay thời nay thì sống ở đời mọi người cũng cần có một uy tín nhất định trong quan hệ với mọi người xung quanh. Thời xưa cái uy tín với bạn bè luôn được đánh giá cao, uy tín đó sẽ gây dựng được lòng tin, mọi người tin tưởng sẽ dễ dàng được mọi người giúp đỡ trong cuộc sống. Nói thì phải làm, sống trung thực với mọi người, với bản thân.

image

 Ngày nay cũng vậy cho dù anh có tài nhưng không có được uy tín thì cũng chẳng ai theo, muốn được người khác giúp đỡ thì bản thân mình phải giữ được lòng tin trước mọi người, chưa nói đến trong quan hệ làm ăn ở xã hội, chữ tín cái uy tín trong công việc luôn đặt lên hàng đầu, quyết định đến sự thành công.
 Nói chung, Nhân Nghĩa Lễ Trí Tín luôn có sự gắn kết với nhau, làm con người mà thiếu đi một cũng không được. Như bài thơ sau:
Người không có Nhân thì sẽ thành kẻ độc ác.
Người không có Nghĩa thì sẽ thành kẻ bội bạc.
Người không có Lễ thì sẽ thành kẻ vô phép.
Người không có Trí thì sẽ thành kẻ ngu ngốc.
Người không có Tín thì sẽ thành kẻ giả dối.






Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
31 Tháng Giêng 2016(Xem: 7100)
Thông điệp của anh là Hãy Tạo Cho Mình Một Niềm Tin & Một Cái Tâm Bình An. Tôi nghĩ thông điệp này đâu chỉ dành cho người bệnh
14 Tháng Giêng 2016(Xem: 8905)
người ta phải nói đến nền dân chủ, tính văn minh cũng như tầm mức văn hóa của công dân Mỹ. Đó mới là giá trị đích thực của một đất nước.
09 Tháng Giêng 2016(Xem: 8435)
Chỉ cần một chấn động gây thức tỉnh là con giao long Việt liền vùng dậy, ra tay trừ khử bọn phản tặc mãi quốc cầu vinh.
06 Tháng Giêng 2016(Xem: 8426)
Toàn dân vùng lên diệt sói lang việt cộng. Bầu cử Tự do để toàn dân tự quyết
27 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 7509)
Freedom is not free Tự do không cho không, biếu không!
19 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 7842)
Họ đẩy ra khỏi nước những con nguời cùng quẫn và sôi sục bất mãn, rồi “thu về” những “Việt kiều” yêu nuớc và giàu sang
12 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 8112)
Đó là tội nghiệt thâm trọng của sói lang cộng sản gây ra cho Đất nước và Dân tộc Hởi những ai bị áp bức đọa đày!
28 Tháng Mười Một 2015(Xem: 724046)
Và nhiều người Việt đã rất mất rất nhiều thời gian để làm được điều đó rồi giật mình nhìn thấy thế giới này không chỉ no đủ là tất cả
11 Tháng Mười 2015(Xem: 9167)
Thật không còn gì để nói ngoài việc “thành kính phân ưu” với nền văn học nước nhà dưới sự cai trị kéo dài của Đảng Cộng Sản
01 Tháng Mười 2015(Xem: 9891)
Mục đích chính của DCVOnline, với trách nhiệm truyền thông độc lập, là cổ xúy dân chủ, nhân quyền và phát triển bền vững cho Việt Nam.”
29 Tháng Chín 2015(Xem: 7476)
Cám ơn tiền nhân nước Việt linh thiêng. Cám ơn hồi trống, những người con nước Việt
24 Tháng Chín 2015(Xem: 7541)
Xin đừng ai trả lời. Đừng nói một lời nào cả. Chúng ta hãy cùng lặng im và suy ngẫm.
13 Tháng Chín 2015(Xem: 6646)
sống khỏe tâm thanh thản nhìn cảnh đời đổi thay
09 Tháng Chín 2015(Xem: 7666)
Cơn mưa lớn đêm 8/9 rạng sáng 9/9, kéo dài gần 2 giờ đồng hồ khiến cho nhiều tuyến đường chính của TP Biên Hòa (Đồng Nai) ngập nặng. Sau cơn mưa, nước lớn cuốn
02 Tháng Tám 2015(Xem: 7764)
Vậy tại sao chúng ta lại không trân quý hết thảy, vui vẻ mà sống trọn một ngày chứ!
25 Tháng Bảy 2015(Xem: 10335)
Đương nhiên trong cộng đồng người miền Nam, quân đội này không bao giờ bị bỏ quên.
05 Tháng Bảy 2015(Xem: 7575)
Nhưng anh cũng thấy an ủi được một điều là mấy con chó cái đười ươi đó mặc cái gì thì cũng xấu như trời có chửa hoang vậy
28 Tháng Sáu 2015(Xem: 8950)
“I love the USA until the day I die”... Câu cuối cùng của bài hát, tất cả chừng ấy nghệ sĩ tham gia trong dàn hợp xướng cùng để bàn tay phải lên ngực trái.
22 Tháng Sáu 2015(Xem: 8372)
Tôi tin tưởng chắc chắn rằng, NGÀY PHỤC SINH CỦA DÂN TỘC ĐÃ GẦN ĐẾN.
17 Tháng Sáu 2015(Xem: 7237)
Sức đẩy để con thuyền dân tộc vượt qua khúc sông hiểm trở hôm nay không đến từ Mỹ, Anh, Pháp hay đâu khác
05 Tháng Sáu 2015(Xem: 8520)
Chúng ta không thể tin được những người lãnh đạo cộng sản vứt bỏ quyền – lợi của họ vì dân tộc vì thế tôi cho rằng nhân dân hãy ý thức điều đó
31 Tháng Năm 2015(Xem: 8532)
in hãy tiếp tục bồi đấp xây dựng thêm, khi nào gần xong Mỹ quốc sẽ hô hào giữ nguyên hiện trạng
30 Tháng Năm 2015(Xem: 12916)
Khi họ trở về thăm quê hương, không ít người, bằng cách này hay cách khác, đã trở lại Nghĩa trang Quân đội để viếng các chiến hữu đã nằm xuống tại quê nhà.
26 Tháng Năm 2015(Xem: 8605)
. Hi vọng xem xong video, các bạn sẽ trân trọng hơn từng giây phút cuộc đời, những giây phút đẹp đẽ đã qua và những giây phút sắp tới...
21 Tháng Năm 2015(Xem: 8707)
Tội nghiệp tiếng Việt biết là chừng nào là như vậy. Học tiếng Việt chỉ là để lấy lời khai của các “cháu ngoan” rộm cắp của “bác Hồ” đấy chứ.
21 Tháng Năm 2015(Xem: 8074)
Cuối năm 2019 thế giới có rất nhiều xáo trộn, biến đổi tình hình chính trị lẫn kinh tế toàn cầu, ảnh hưởng đến sự tồn vong của nhiều dân tộc
10 Tháng Năm 2015(Xem: 8157)
cảm nhận chân thành của một người lớp sau bày tỏ lòng kính phục đối với ông Ngô Đình Diệm, cùng sự ngưỡng mộ với tất cả những con người giờ đây đã trở thành huyền thoại
08 Tháng Năm 2015(Xem: 8261)
Ngày 6 tháng 5 năm 2015 bản tin lúc 12:00 PM của đài VTV1 có phát bản tin này. Nghe cũng lo quá. Người ta bảo sẽ tiến hành điều tra. Nhưng lúc nào điều tra và có kết luận thì ..... ai mà biết.
06 Tháng Năm 2015(Xem: 8410)
Ai làm lợi cho đất nước, làm lợi cho nhân dân Việt Nam; người ấy là người yêu nước, yêu nhân dân Việt Nam. Còn cách nào khác hơn?
24 Tháng Ba 2015(Xem: 7670)
Bốn mươi (40) năm rồi, chúng ta không học được bài học nào sao?
20 Tháng Ba 2015(Xem: 8834)
"Dân thì cấm, doanh nghiệp thì cho, như vậy bất công quá”, bà Thanh ấm ức.
17 Tháng Ba 2015(Xem: 11021)
PHÓNG SỰ TRUYỀN HÌNH CỦA ĐÀI SBTN
13 Tháng Ba 2015(Xem: 8412)
Bốn mươi năm nhìn lại, những mái đầu chít khăn tang trắng bùi ngùi đi giữa dòng Paris hoa lệ nay không biết đã còn ai,
25 Tháng Hai 2015(Xem: 8395)
Ôi, ai bảo nghề báo không lắm công phu? Và ai bảo ngồi trên ngai là sướng?
11 Tháng Giêng 2015(Xem: 8262)
Hạnh phúc chẳng ở bên ngoài. Hạnh phúc là chổ ''chẳng hai'' trong lòng!
09 Tháng Giêng 2015(Xem: 10167)
Nên bạn hãy sống cho vui vẻ. Mỗi gia đình đều có chuyện buồn phiền riêng.
01 Tháng Giêng 2015(Xem: 7442)
Ngô Vương ơi cám ơn Người Muôn đời tạc dạ ghi lời núi sông!
12 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 7774)
Câu hỏi là bây giờ, các người cầm bút sẽ phải làm gì để hố ngăn cách nhau được lấp dần đi? Cả người cầm bút ở trong nước và hải ngoại?
11 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 7545)
Nước trong tự dưng gặp dầu cặn. Dầu cặn làm sao hòa với nước trong được?
10 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 8671)
Cái mà tôi học được trong nhiều năm qua, chính là biết chấp nhận những lỗi lầm của nhau
06 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 6880)
Cương quyết không mang theo cái quá khứ đau thương, nghiệt ngã của mình và của người khác vào đời sống hiện tại và tương lai
28 Tháng Mười Một 2014(Xem: 10141)
Trong lúc ở cái đất nước Việt Nam khốn khổ vẫn còn cảnh những đứa bé chui vào bao nylon vượt sông đi học mỗi ngày
22 Tháng Mười Một 2014(Xem: 7338)
Nhà đương cuộc Hà Nội vẫn chưa tiến đến giai đoạn đổi mới (thật) nên sẽ còn rất nhiều thế hệ con dân Việt Nam đến Geyleng để bán thân, hay bán giấy
18 Tháng Mười Một 2014(Xem: 10114)
Chúng ta phải thẳng thắn nhìn vào sự thật đau lòng, đừng mang ảo tưởng quê hương giàu đẹp, văn minh, trí tuệ
08 Tháng Mười Một 2014(Xem: 11196)
Có khác nào hồn ma VNCH sống lại, tàng hình vào quân đội Mỹ, nắm đầu Quân Đội Nhân Dân mà…sai bảo. Vậy thì ai thắng ai???.
27 Tháng Mười 2014(Xem: 16473)
cái thiện và cái ác đã sang trang. Và khi đó thì thế hệ thứ nhất này chắc chắn không thể nào ngậm cười nơi chín suối được.
19 Tháng Mười 2014(Xem: 8819)
Hàn Quốc: Đọc xong bài này nhiều người muốn khóc vì nghĩ đến VN!
14 Tháng Mười 2014(Xem: 8716)
Hãy nói là ông bị bọn cẩu tặc quăng cho miếng bả chó rồi đớp lấy đớp để đi.
13 Tháng Mười 2014(Xem: 13740)
Cuộc sống là hai mặt Giới tuyến một đường tơ .
01 Tháng Mười 2014(Xem: 8355)
xin hãy giúp chúng tôi! Xin hãy đem thông tin về chúng tôi đến khắp nơi trên thế giới,