3:26 SA
Thứ Năm
28
Tháng Ba
2024

Nói Xấu, Nói Lén Người Khác...Nguyễn thượng Chánh, DVM

29 Tháng Sáu 201212:00 SA(Xem: 55284)

Nói xấu người vắng mặt là một thói quen của rất nhiều người, đàn bà cũng như đàn ông.. Ai chưa từng nói xấu, nói lén người khác thì hãy ném hòn đá đầu tiên đi.

Nói lén rất thường hay thấy xảy ra trong phạm vi gia đình, giữa bà con với nhau, giữa bạn bè, đồng nghiệp….

Trong đời sống hằng ngày, đôi khi bà (hay ông) khai ra hết những thói quen tật xấu của người hôn phối. Đó là đem đồ dơ trong nhà ra giặt trước công chúng! Không đánh mà khai làm chi vậy?

Các nhà tâm lý học nghĩ gì về vấn đề nầy?

Phỏng theo hai tác phẩm dưới đây:

Pourquoi médire nous fait tant plaisir. Psychologies.com
http://www.psychologies.com/Moi/Moi-et-les-autres/Relationnel/Articles-et-Dossiers/Pourquoi-medire-nous-fait-tant-plaisir

Jadore dire du mal. Psychologies.com
http://www.psychologies.com/Moi/Se-connaitre/Comportement/Articles-et-Dossiers/J-adore-dire-du-mal#1
* * *
Ai cũng muốn nghe chuyện xấu của người khác

Theo tâm lý thì thiên hạ thích nghe, thích biết những điều tiêu cực, xui xẻo, xấu xa của người khác hơn là muốn nghe, muốn biết những thành công, may mắn hay sự sung sướng của người ta.

Mình càng kín đáo, càng giấu giếm chuyện riêng tư bao nhiêu thì thiên hạ càng cố gắng bươi móc để tìm hiểu bấy nhiêu.

Bởi vậy vô số báo lá cải mới sống và mới tồn tại được…

Nói lén sướng miệng gì đâu

Ai cũng biết nói lén là điều không tốt, không nên làm nhưng ngứa miệng quá, dằng lại không được. Nói ra đã lắm và cảm thấy sướng gì đâu. Đồng thời mình muốn chứng tỏ cho thiên hạ biết là mình đâu phải thuộc loại người ngay ngô bù trất đâu.

Trên bàn tiệc, đôi khi chúng ta thường được nghe thực khách đem chuyện của người vắng mặt ra mà nói mà bàn cho cả bàn đều nghe.

Các thầy trong chùa và các cha cố trong nhà thờ cũng không thoát khỏi vấn nạn bị tín đồ nói lén thế nầy thế nọ. Không có lửa sao có khói?

Tại Canada có câu đố vui. Đố bạn hai bà kia đang to nhỏ chuyện gì vậy? Câu trả lời là họ đang nói lén người thứ ba vắng mặt đó.Hình như câu trả lời nầy có tính kỳ thị người phụ nữ phải không bạn?

Theo người gõ không phải ai cũng đều lẻo mép hết, không phải ai cũng thích nghe chuyện xấu của người khác hết đâu. Vấn đề nầy cũng còn tùy thuộc vào cá tánh của mỗi người mà thôi.

Cùng nhau ghét người kia

Việc nói xấu (médire) người vắng mặt tạo một mối giao tiếp xã hội giữa người nói và người nghe.

Cũng giống như loài khỉ bới lông lẫn nhau, con người cũng có thói quen chem chép (gossip, potiner, commérage).

Theo nhà tâm lý học Laurent Bègue “Cùng nhau ghét cay ghét đắng, nói xấu một người nào đó sẽ làm gắn bó thêm mối giao tiếp giữa người nói và người nghe hơn là chia sẻ nhau những điều tốt về người khác”. Hai người có cảm giác họ gần gũi với nhau hơn, xích lại gần nhau hơn nếu họ cùng nói chuyện xấu hơn là nói việc tốt về một đệ tam nhân nào đó.

Nói xấu là nói ra những điều không tốt lành, tiêu cực hay bất nhã về một người nào đó

Kẻ nói xấu người khác có nguy cơ bị xã hội coi thường, nhưng trong thực tế thì ngược lại: mang một vẻ thành thật, người nói xấu muốn chứng tỏ cho người nghe là mình tin cậy vào anh ta.Cảm động trước nghĩa cử nầy, người nghe sẵn sàng đem chia sẻ những điều bí mật mà anh ta cũng đã được biết.

Nói xấu (médire) là nói ra cho người khác nghe về những điều tiêu cực, những vịệc không mấy tốt đẹp của một người vắng mặt, nhưng người mách lẻo cho rằng tin nầy có căn cứ. Những lời đồn đại như trên giúp cho người loan tin có được cảm giác an tâm.

Tại sao họ phải nói xấu?

1)Bằng mọi giá, hắn ta không từ khước bất cứ cách gì miễn được thành công (ce type serait capable du pire pour réussir)

Thí dụ: “Bạn có biết không, nghe nói ông A có thời đã ngồi tù về tội lường gạt.”

Theo nhà xã hội học Jean Bruno Renard thì người nói xấu cố tình gieo rắc những tìn không tốt về một người nào đó và họ cho rằng đó là tin có cơ sỡ đáng tin cậy.

Cho dù nguồn tin có đúng hay sai đi nữa thì người nói xấu vẫn có thể chứng minh thái độ ngay tình, ý tốt của anh ta (hay chị ta) muốn thông tin, cảnh báo thiên hạ về một mối hiểm nguy.

2)Để tạo mối giao tiếp xã hội (pour créer un lien social)

Kẻ nói xấu cố tạo cho họ một cái vỏ thiện cảm: các lời chỉ trích của hắn ta đều có vẻ có ích lợi. Nó chứng tỏ hắn ta cũng biết được một cái gì đó ở nạn nhân với ngụ ý là hắn ta khá hơn người đó rất nhiều.

Nói xấu người khác, có nghĩa gián tiếp là mình nói điều tốt về mình và cả cho những người chịu nghe mình kể.

Sau những câu nói xấu đều có tiềm ẩn cái ý sau đây: Tôi kể cho bạn nghe chuyện đó vì tôi không phải là hạng người như thế và cũng tại vì tôi biết các bạn cũng không phải như vậy.

3)Vì họ thiếu lòng tự trọng (manque destime de soi)

Tại sao không tạo mối giao tiếp xã hội bằng cách kể những chuyện có tính cách tốt và xây dựng?Theo nhà tâm lý học Isabelle Filliozat: «kẻ nói xấu người khác có cảm giác là hắn ta chẳng có cái gì riêng tư để kể hết». Hắn ta nói chuyện về một người bạn láng giềng, về một người đồng nghiệp vì không còn chuyện nào khác để kể, vì hắn nghĩ rằng nếu đem chuyện mình ra kể thì chả có gì hấp dẫn hết.

Những lời nói xấu nhắm vào người khác là một báo hiệu của một tình trạng tuyệt vọng (détresse) của một người không còn lòng tự tin và tự trọng nữa (confiance et estime de soi).

4)Vì họ thích nói xấu người khác (par envie)

Thiếu lòng tự tin vào chính mình sẽ kéo theo tình trạng họ không dám tự khẳng định (saffirmer).

Trong đời sống, họ luôn luôn mang tâm trạng tức giận, bực bội và từ đó tạo nên sự giận dữ.

Nếu họ nhìn nhận là họ tức giận thì đó chẳng khác nào họ xác nhận sự yếu hèn của họ hay sao?

Ngưòi ta thường nói sự tức giận là vũ khí của kẻ hèn yếu (la colère est larme des faibles).

Vì vậy, từ vô thức họ chĩa mũi dùi vào người khác, đặc biệt là vào những người tài giỏi, những người thành công và may mắn hơn họ. « Thằng đó có tài nghệ gì đâu. Chức giám đốc của nó chẳng qua là do chạy chọt đút lót, nhờ phe đảng, nhờ quen lớn mà thôi… »

5)Vì phóng chiếu (par projection)

Trong nhiều trường hợp khác, họ nói những gì mà họ ghét và khinh tỡm nhất trong chiều sâu của họ. Thí dụ : Bà đó tham lam quá, thằng đó có tính quá tự ngã tung tâm (égocentrique). Nó tưởng nó là trung tâm của vũ trụ.

Theo nhà phân tâm học Philippe Grimbert : « Mình sẽ phịa ra hay chỉ đích danh cho mọi người biết những nét mà mình không ưa, mình không chịu đựng được vì đó chẳng qua là những khía cạnh mình đang mang trong người mà chính mình cũng không có thể nào chấp nhận được. »

Sự nói xấu dựa trên hiện tượng tâm lý học gọi là phóng chiếu: mình gán cho người khác một phần của chính mình mà mình từ chối không chấp nhận hay mình ý thức rằng không thể nào nhận biết nó được.

Dans dautres cas, au contraire, on parlera beaucoup de ce qui nous rebute profondément : « Celui-là est un égocentrique », « Celle-là est radine »… « On va inventer ou montrer du doigt chez autrui des traits de caractère que lon ne supporte pas, parce que ce sont justement des aspects que lon possède en soi et que lon ne peut accepter », explique le psychanalyste Philippe Grimbert. La médisance repose alors sur un phénomène dit de projection : on attribue à lautre une part de soi-même que lon refuse ou que lon est consciemment incapable de reconnaỵtre.

Kết luận

Tây phương có câu: Nếu không nói ra được những điều gì tốt đẹp thì tốt hơn hết là đừng nên nói gì hết.

(If you cant say something nice, dont say anything at all).

Theo Phật giáo, người biết đạọ phải giữ tâm trong Bát chánh đạo, không nghĩ xấu, nói xấu, nói lén người khác.

“Bát chánh Đạo là con đường chánh tám ngành đưa đến Niết-bàn giải thoát, còn gọi là Bát Thánh đạo, Bát chi chánh đạo, Bát thánh đạo phần, Bát đạo hành, Bát trực hành, Bát chánh, Bát đạo, Bát chi, Bát pháp, hay Bát lộ.

Bát chánh đạo gồm có tám chi sau:

Chánh kiến thấy đúng.
Chánh tư duy suy nghĩ đúng.
Chánh ngữ nói đúng.
Chánh nghiệp làm việc đúng.
Chánh mạng sống đúng.
Chánh tinh tấn siêng năng đúng.
Chánh niệm nhớ đúng.
Chánh định tập trung đúng“

Nguyễn Thượng Chánh, DVM
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
07 Tháng Năm 2019(Xem: 5493)
Câu hỏi được đặt ra là liệu ông Trọng có thể nắm trở lại quyền lực hay không. Trong chính trường cộng sản hiếm khi
28 Tháng Tư 2019(Xem: 5352)
Chấm dứt thảm trạng “ Ngàn năm tối! “ 44 năm đoạn trường đã đủ rồi!
28 Tháng Tư 2019(Xem: 5355)
Bản dịch từ nguyên tác có tựa “Heroic Allies” của Harry F. Noyes III, đăng trong tạp chí Vietnam, số tháng 8 – 1993. Tác giả là cựu chiến binh Việt Nam trong binh chủng không quân
15 Tháng Tư 2019(Xem: 5226)
Mà con đường lợi hại nhứt là giúp cho người nhiều tham vọng, tham danh, tham tiền bất chánh
14 Tháng Ba 2019(Xem: 5571)
Nó là Trung quốc à? Nay mai Đoàn kết toàn dân để chiến thắng bệnh trĩ, bệnh sa tử cung ... thì bỏ mẹ.
12 Tháng Ba 2019(Xem: 7117)
Đó là vì cha ông của họ sống có nhân, có nghĩa và chính lớp người đi trước đã dạy con cháu họ như vậy, chứ không phải cái thứ lưu manh, lừa đảo.
05 Tháng Ba 2019(Xem: 7447)
Một đất nước người ta cho kẻ nghèo một xu thì tiếc nhưng cho phật thánh 10 xu thì mừng, bởi cho phật thánh mới có lộc cho kẻ nghèo sợ bị lừa.
22 Tháng Hai 2019(Xem: 5527)
ý thức và tư tưởng rất quan trọng cho sự phát triển và phát huy tiềm năng của con người, thế nhưng dưới chế độ cộng sản
06 Tháng Hai 2019(Xem: 5983)
Những chiến thắng lớn nhất của chúng ta vẫn đang trên đường tới. Chúng ta vẫn chưa bắt đầu ước mơ.
22 Tháng Giêng 2019(Xem: 6986)
Phần tâm thức cũng không bình yên. Những lo lắng về bệnh tật, muộn phiền, tiếc nuối… Tất cả như một cơn lũ tràn về.
06 Tháng Giêng 2019(Xem: 5682)
Bộ quy tắc đó đã giúp cho bộ máy nhà nước Mỹ vận hành suôn sẻ gần 300 năm qua, đẩy xã hội Mỹ phát triển nhanh hơn
14 Tháng Mười 2018(Xem: 7035)
Câu chuyện có thể rất đơn giản nhưng đó là bài học cho chúng ta trong cuộc sống. Thắng, thua, thành, bại là những chuyện thường
14 Tháng Mười 2018(Xem: 5751)
Nhưng chiến tranh cũng có thể không xảy ra nếu Tập Cận Bình đầu hàng trước khi Trump dốc toàn bộ binh lực để kết liễu
14 Tháng Mười 2018(Xem: 6612)
Cuộc phỏng vấn trên truyền hình của đài ABC News hôm thứ sáu (12/10) vừa qua với Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ Melania Trump đã gây sôi nổi rất nhiều trong dư luận truyền thông báo chí
12 Tháng Mười 2018(Xem: 29867)
Đọc xong câu nói ô nhục của thằng khốn nạn thì chỉ muốn chửi cha tiên nhân bố cả cái bọn chuyên cầm cặc cho chó đái.
30 Tháng Chín 2018(Xem: 27083)
Chương Trình Văn Hóa Nhân Bản Lạc Việt ghi lại cuộc phỏng vấn của cô Roxanne Chow với 2 vị ra ứng cử chức nghị viên thành phố Westminster vào ngày 6 tháng 11 tới là Cảnh sát Tài Đỗ và Luật sư Jamison Power
28 Tháng Chín 2018(Xem: 5549)
Tổng Thống Trump là một nhà kinh tế, là một tỷ phú đã từng điều hành hàng ngàn công nhân nên ông hiểu được chính sách kinh tế của Trung Quốc
25 Tháng Chín 2018(Xem: 9899)
Hôm nay, Thống Đốc Brown đã ký ban hành Đạo Luật SB 895, Uỷ Ban Soạn Thảo Giảng Dạy -IQC sẽ có đến ngày 31, Tháng Mười Hai, 2022
09 Tháng Chín 2018(Xem: 6223)
Đúng 20 năm sau, năm 1988, Hàn Quốc đăng cai Olympic Seoul, cả thế giới không ai tin vào mắt mình khi thấy kỳ tích bên bờ sông Hàn
07 Tháng Chín 2018(Xem: 8089)
nhất là cư dân Westminster xin hãy dồn phiếu cho anh trong kỳ bầu cử sắp tơi, để anh có cơ hội phục vụ mọi người
07 Tháng Tám 2018(Xem: 6368)
“Tôi là người Việt Nam!” và cảm thấy thương cho tôi và thù ghét những con người đã làm cho hình ảnh Việt Nam xấu xa đi như hôm nay.
06 Tháng Tám 2018(Xem: 7097)
Nghệ sĩ John McNaughton nói thêm rằng ông hy vọng mọi người sẽ “nghiên cứu bức tranh và cố gắng hiểu được ý nghĩa sâu sắc hơn“.
31 Tháng Bảy 2018(Xem: 6993)
Đó là điều mà Henry Kissinger mới nói ngày 26/07 vừa rồi, rằng: "Donald Trump là nhân vật lịch sử, xuất hiện để kết thúc những điều cũ kỹ và giả dối"
29 Tháng Bảy 2018(Xem: 6526)
bằng mọi giá vì đã lỡ ghét rồi? Chuyện VN là chuyện của VC và TC, kệ tụi nó đấm đá nhau, mắc gì mình phải lo?
19 Tháng Bảy 2018(Xem: 6223)
trong thế tam quốc Mỹ-Nga-Tàu, không có cái ngu nào bằng cái ngu đánh cả hai đối thủ một lúc.
10 Tháng Sáu 2018(Xem: 7370)
Họ đã khiến chúng ta, những người cho rằng mình học cao hiểu rộng, hiểu biết chính trị xã hội, tiền bạc dư thừa phải cúi đầu hổ thẹn!
22 Tháng Tư 2018(Xem: 6829)
Cộng sản Trung Quốc tiêu tùng dưới tay Mỹ, gấu Nga bị NATO ép vô chuồng thì con chồn hôi cộng sản Việt Nam cũng không còn chốn dung thân
22 Tháng Tư 2018(Xem: 26945)
Không được thỏa mãn, chúng ta phá nhau hơn phá kẻ thù.. Cái TÔI nó lớn quá. Lớn hơn cả vận mệnh dân tộc
09 Tháng Tư 2018(Xem: 26171)
2nd Fundraiser & 51 Birthday Celebration " TÀI ĐỖ"
06 Tháng Tư 2018(Xem: 7240)
dù là chế độ Cộng sản hay Cộng hoà, nhưng phải thấy rõ là bây giờ “Bọn ác” ngày càng ác hơn, ngày càng đông hơn
06 Tháng Tư 2018(Xem: 7210)
giúp ông ngày càng nổi tiếng là người làm việc có kế hoạch, bất chấp khó khăn và nhất là nổi rõ chính nghĩa vì dân, vì nước.
06 Tháng Ba 2018(Xem: 6166)
tháo gỡ bộ máy cai trị của đảng CS trở thành nhu cầu bức thiết trong giai đoạn hiện nay. Và mãi cho tới khi lực lượng dân chủ đó ra đời, Việt Nam vẫn còn là một con thuyền không bến.
25 Tháng Hai 2018(Xem: 6541)
Cánh cửa bỗng chốc khép lại dần khi hằng loạt đạn bắn vào người em - lúc em gục xuống, em vẫn cố níu cánh cửa lại để giúp các học sinh chậm chân vượt thoát
29 Tháng Giêng 2018(Xem: 6569)
Đây là cơ sở thương mại tiêu biểu của người Việt tỵ nạn, chúng ta không thể nào không ủng hộ, từ ngày mai…hoặc trong thời gian tới...
20 Tháng Giêng 2018(Xem: 7847)
Thành phố Westminster có thể sử dụng một người như tôi, có một hồ sơ hoàn hảo, làm việc phục vụ công chúng lâu năm, với lòng tự trọng, nguyên tắc
16 Tháng Giêng 2018(Xem: 6572)
Nhưng sức người có hạn, em nói rồi - tầm hiểu biết của em hạn hẹp bao nhiêu đấy thôi.
10 Tháng Giêng 2018(Xem: 7199)
Đời sống của một dân tộc không chỉ gồm những thời đẹp đẽ, vinh quang mà còn cả những giai đoạn đau buồn, tủi nhục. Tại sao ông không viết?
26 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6672)
Súng là giải pháp bảo vệ an toàn cho mình và gia đình. Dù mình không mong có dịp xài tới nó, nhưng không có thì không được
14 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6098)
Để đạt được mục tiêu đó, những người dấn thân hoạt động cần phải thay đổi chính mình, thay đổi suy nghĩ, thay đổi cách hành động, dẹp bỏ tị hiềm, tự ái cá nhân
11 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6182)
Họ gặp nhau mà nước mắt lưng tròng. Nhưng những lần tập họp thưa thớt dần, xa dần, mệt mỏi dần trong ngày tháng phai tàn.
04 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 5739)
Người Việt đang trở thành những “Đông Á Bệnh Phu” mới về đủ mọi mặt cả về sức khỏe cũng như đời sống kinh tế.
01 Tháng Mười Hai 2017(Xem: 6926)
Cái bằng Tiến Sĩ của chế độ mà chính báo chí của đảng cũng thấy mắc cở
22 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6867)
xã hội Hoa Kỳ vốn luôn có sự công băng tương đối, nếu bạn nhận của ai một điều gì, thì cũng nên cho ra một điều khác
19 Tháng Mười Một 2017(Xem: 8138)
Ban chấp hành hội ái hữu Biên Hòa California trân trọng giới thiệu chương trình “Trả Lại Sự Thật Cho Lịch Sử”
19 Tháng Mười Một 2017(Xem: 8354)
Hiện giờ anh đang trên đường vận động tranh cử vào chức vụ nghị viên hội đồng thành phố Westminster, Westminster City Council 2018.
10 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6404)
"Chúng ta hãy chọn sự giàu có, tự do, chối bỏ phận nghèo nàn, tôi tớ", ông Trump nói.
08 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6471)
Dường như tất cả đều Who Cares, vậy tại sao người Việt tị nạn cộng sản ở hải ngoại lại Care? Bạn nghĩ sao?
08 Tháng Mười Một 2017(Xem: 6028)
Thôi chắc phải lo học tiếng Tàu để có gì kiếm cái chân làm ... "thông dịch ... vật" cho đám Thái Thú đời nay quá.