Tinh thần Dân tộc – Nhân bản trên Hiến Pháp Đệ nhất VNCH - NGUYỄN NHƠN

Tinh thần Dân tộc – Nhân bản trên Hiến Pháp Đệ nhất VNCH

Gần đây, nhiều tác giả trong nước cổ xúy nguyên lý “ Tam Quyền Phân lập “ trong việc thiết đặt nền tảng Hiến Pháp.

Đã từ lâu, nguyên lý tam quyền phân lập hiến định đã trở thành nguyên lý cổ điển trong việc thành lập Hiến pháp.

Ít người biết Hiến Pháp Đệ nhất Việt Nam Cộng Hòa 1956 đã được thiết dựng trên nguyên lý PHÂN NHIỆM thay vì phân quyền cổ điển.

Nguyên lý Phân Nhiệm nhấn mạnh vào ý niệm: Chủ quyền Quốc gia thuộc về Toàn dân. Quốc dân ỦY NHIỆM các nhiệm vụ hiến định cho các chức chưởng, định chế Quốc gia chớ không phải các định chế Quốc gia ban bố quyền cho toàn dân.

Về nguyên lý NHÂN BẢN, lời mở đầu Hiến pháp Đệ nhất VNCH long trong ghi: “ Tin tưởng ở giá trị siêu việt của con người mà sự phát triển tự do, điều hòa và đầy đủ trong cương vị cá nhân cũng như trong đời sống tập thể phải là mục đích của mọi hoạt động Quốc gia; “

Nhân dịp kỷ niệm ngày ban hành Hiến pháp Đệ nhất VNCH 26 tháng 10, 1956, xin ghi lại đôi dòng về tinh thần Dân tộc – Nhân bản của nền Đệ nhất VNCH.

Tinh thần Dân tộc – Nhân bản của nền Đệ nhất VNCH

Trích: “ Tinh Thần Cộng Hòa vẫn tồn tại

Mặc dù Việt Nam Cộng Hòa không còn tồn tại nhưng sinh họat và tinh thần cộng hòa đã ăn sâu vào cách suy nghĩ của người miền Nam.

Tinh thần này đã được truyền cho thế hệ tiếp nối và lan tỏa khắp nơi. Trong nước tại miền Nam các thế hệ đi trước đã kể cho con em họ về lịch sử của họ và của ViệtNamCộngHòa.
(VIỄN TƯỞNG VỀ CHÍNH THỂ CỘNG HÒA CHO VIỆT NAM. Nguyễn Quang Duy)

Ngày 26 tháng 10, 2015, ngày kỷ niệm 59 năm thành lập nền Đệ Nhất Việt Nam Cộng Hòa.

Ngày ban hành Hiến Pháp, đạo luật tối thượng thiết đặt nền tảng, kỷ cương cho Đất nước. Dù bị nạn thực dân - cộng sản qua phân, trong ý thức, tình tự dân tộc, Quân – Dân – Chánh Miền Nam vẫn nhìn nhận: Lãnh thổ Việt Nam Cộng Hòa chạy dài từ Ải Nam Quan đến mủi Cà Mau, Độc lập – Thống nhất, bất khả phân.

Lời Mở đầu Hiến pháp lẫm liệt viết:

Tin tưởng ở tương lai huy hoàng bất diệt của Quốc gia và Dân tộc Việt Nam mà lịch sử tranh đấu oai hùng của tổ tiên và ý chí quật cường của toàn dân đảm bảo, Và Điều 1 minh thị xác định:

Việt Nam là một nước Cộng hòa, Độc lập, Thống nhất, lãnh thổ bất khả phân.

Đó là tinh thần Dân tộc theo truyền thống Bình Ngô Đại cáo:

“ Như nước Việt ta từ trước vốn xưng văn hiến đã lâu. Sơn hà cương vực đã chia, phong tục Bắc Nam cũng khác. Từ Đinh, Lê, Lý, Trần gây nền độc lập cùng Hán, Đường,Tống,Nguyên hùng cứ một phương.”

Về yếu tính Nhân bản, hiến pháp cũng long trọng cam kết:

Tin tưởng ở giá trị siêu việt của con người mà sự phát triển tự do, điều hòa và đầy đủ trong cương vị cá nhân cũng như trong đời sống tập thể phải là mục đích của mọi hoạt động Quốc gia;

Điều 12

Đời tư, gia đình, nhà cửa, phẩm giá, và thanh danh của mọi người dân phải được tôntrọng. 

Về vấn đề Dân chủ, ngày nay, sống dưới chế độ độc tài toàn trị việt cộng quá lâu, giới trẻ may nhờ cuộc cách mạng truyền thông điện tử, tìm thấy được ý niệm căn bản về thể chế dân chủ, thường nêu cao định chế Tam Quyền phân lâp, Dân chủ pháp trị, Đa nguyên, đa đảng.

Ít người biết rằng, hai nền Việt Nam Cộng Hòa đã từng vượt lên trên quan niệm phân quyền hiến định. Và đã long trọng thiết đặt yếu tính “ Dân chủ Phân nhiệm “ trên cả hai bản Hiến pháp VNCH:

Điều 2 Chủ quyền thuộc về toàn dân.

Điều 3 Quốc dân ủy nhiệm vụ hành pháp cho Tổng thống dân cử, và nhiệm vụ lập pháp cho Quốc hội cũng do dân cử.

Sự phân nhiệm giữa hành pháp và lập pháp phải rõ rệt. Hoạt động của các cơ quan hành pháp và lập pháp phải được điều hòa.

Điều nầy thật trọng yếu nhằm bảo đảm tính chất dân chủ vững chắc và có thực chất của thể chế VNCH khi xác định: Chủ quyền thuộc về toàn dân. Quốc dân “ ủy nhiệm vụ “ cho các chức chưởng, định chế quốc gia thực hiện nhiệm vụ do quốc dân giao phó chớ không phải tự thân các chức chưởng, định chế ấy ban bố quyền hạn cho toàn dân.

Hiện tại, tương quan giữa các ngành Hành pháp – Lập pháp – Tư pháp Hoa Kỳ vẫn đặt trên căn bản “ Cân bằng Quyền lực “ ( Balance of Powers ). Năm mươi tám năm về trước, Hiến pháp VNCH đã đặt định “ Hoạt động của các cơ quan hành pháp và lập pháp “ phải được điều hòa .” Nghĩa là các ngành hoạt động điều hành công việc quốc gia có bổn phận phải thu xếp ổn thỏa để cho bộ máy nhà nước hoạt động được điều hòa, không để va chạm rối loạn, chớ không chỉ tiêu cực cân bằng quyền lực.

Một Quốc gia VNCH non trẻ, được thiết dựng trên căn bản trội yếu về hiến chế và điều hành giữa thời chinh chiến điêu linh mà đã đạt được một số thành tựu đáng kể như vậy cũng là niềm hãnh diện cho sĩ phu Miền Nam nước Việt.

Hơn thế nữa, những ngày cuối cùng của Miền Nam, trong khi giặc cộng kéo gấn đến dưới chân thành, sĩ phu Miền Nam vẫn còn thao thức hội thảo đặt vấn đề: Dân chủ Pháp trị hay Đức trị? Là Phụ mẫu chi dân hay dân chi phụ mẫu?!

Hởi ôi, nền VNCH như đứa bé mới học đi vừa vững chân trên nền Dân chủ Pháp trị đã chực chạy lên Dân chủ Nhân bản và tiến đến mức cao xa Đức trị!

Hai nền VNCH non trẻ ấy, như tuổi thanh xuân mơ mộng, hăm hở tiến vào nền văn minh thời đại thật đáng yêu.

Còn như ngày nay, giữa thời kỳ chủ nghĩa xã hội đen tối, chỉ một nền Cộng hòa Tam quyền phân lập đơn sơ, khiêm tốn vẫn chỉ là “ một viễn tưởng “ ở ngày mai, nghĩ cũng thật là thảm cho Đất nước và Dân tộc!

Nguyễn Nhơn