2:42 SA
Thứ Năm
28
Tháng Ba
2024

ÔN NGOẠI VIÊN NGẠC - Hồ Kim Trâm

29 Tháng Tám 20141:37 CH(Xem: 10400)

Ôn Ngoại Viên Ngạc

Chồng tôi không mang họ Hà Thúc mà họ Nguyễn, họ Hà là họ mẹ. Mạ chồng tôi là chị cả của 7 người cậu và 1 người dì. Lúc còn ở Việt Nam, tôi đã gặp tất cả các cậu dì bên chồng, ngoại trừ cậu Hà Thúc Giảng sống ở Mỹ. Sau hơn mười năm cải tạo, bây giờ hầu hết gia đình các cậu đều định cư ở vùng Bắc California.

Nhân dịp các cậu mợ xuôi Nam về Little Saigon, cùng lúc tôi từ Virginia qua, tôi theo cậu mợ Hà Thúc Giác đi dự trại hè liên trường trung học trước 1975 ở công viên Fountain Valley. Chúng tôi ăn trưa và nghe ca nhạc ngoài trời. Trong khi mợ Giác tập dợt bài hát chờ đến lượt mình, cậu Giác chụp hình xong ra đứng dưới bóng cây râm mát, kể cho tôi nghe những kỷ niệm xưa ở Huế. Câu chuyện xoay quanh cuộc đời của cha cậu, ông Hà Thúc Ngạc, còn được gọi là Viên Ngạc, Ôn Ngoại của chồng tôi.

Cậu Giác nhắc nhớ đến cha mình bằng một giọng yêu thương và lòng tự hào. Trưa hè Nam Cali nắng và nóng như thiêu đốt, nhưng tôi đã bị lôi cuốn bởi câu chuyện của giòng họ Hà Thúc nên chỉ còn cảm nhận được làn gió mát thỉnh thoảng thổi qua. Từ đó tôi được biết thêm về Ôn Ngoại Viên Ngạc, thần tượng của chồng tôi.

*****

Ôn Cố Ngoại xuất thân từ một gia đình danh gia vọng tộc. Ông đã thi đậu Cử nhân, lẽ ra được bổ nhiệm làm quan ngay sau đó, nhưng mẹ ông mất phải để tang 3 năm. Mãn tang, ông nhậm chức thì đã chậm hơn những người thi đậu sau ông, nó cũng đồng nghĩa với việc bổng lộc được hưởng trong thời gian làm quan ngắn hơn. Tuy không bằng những người thi đậu sau mình, nhưng ruộng đất của ông lúc đó cũng gọi là “cò bay thẳng cánh”.

Giai đoạn Ôn Cố làm quan, nông nghiệp vẫn là nghề quan trong nên mới có câu: “nhất Sĩ nhì Nông, hết gạo chạy rông, nhất Nông nhì Sĩ”. Con trai của quan cũng theo hai khuynh hướng: một số con được cho đi học để theo nghiệp quan như cha, gọi là Ấm, số còn lại đi làm ruộng để giữ đất đai ruộng vườn của cha ông, gọi là Viên. Ôn Ngoại thuộc số con theo nghề nông, tên Hà Thúc Ngạc nên được gọi là Viên Ngạc.

Ôn Ngoại tiếng là Viên nhưng thông minh và có khiếu thơ văn không kém chi Ấm. Theo lời chồng tôi, tài thi phú của Ôn thể hiện qua cách đặt tên theo vần như: Say, Sưa, Dày, Mỏng, Thôi, Thiệt, Mà. Hoặc gọi tên các cháu theo âm điệu cho dễ nhớ như: An Nhàn Phê Phết Dàn Du Cốm Bạch Diệp.

Ôn ngoại có vóc dáng của một tá điền lực lưỡng, làm việc đồng áng rất giỏi. Buổi sáng ôn thức dậy sớm, theo trâu ra đồng, trưa về, ngồi ở bộ ván xoẹt xoẹt hai chân với nhau vài cái rồi lăn ra ngủ. Mấy người con hỏi cắc cớ: “răng cha không rửa chưn?” thì ôn trả lời: “chút nữa ra ruộng cày tiếp, rửa mần chi”. Ôn đơn giản vậy đó!

Ai nói dân làm ruộng cục mịch, gặp Ôn Ngoại sẽ thay đổi ý kiến ngay. Ôn nói năng mạch lạc, rõ ràng, ngoài ra còn khéo tay nữa. Bàn ghế dùng trong nhà đều do một tay Ôn làm ra, tuy nhìn không thẩm mỹ như mua ngoài tiệm nhưng rất chắc chắn, và trên hết, đó là những vật dụng đẹp nhất trong mắt của con, cháu Ôn.

Khoảng năm 1952 Ôn chuyển lên thành phố sống, chỉ về làng để làm vườn. Chồng tôi và các em con cậu đều sống chung với Ôn ở căn nhà đó. Ôn thường bắt cả bầy cháu ngồi xếp hàng ngoài sân cho Ôn hớt tóc. Đồ nghề hớt tóc của Ôn gồm một cây lược, một cây kéo, và một cây chổi đót (chổi cỏ quét nhà). Bầy cháu đều ngoan ngoãn ngồi cho ôn hớt tóc từng đứa, riêng một đứa con cậu Hà Thúc Mảng không bao giờ cho Ôn hớt, còn hay vùng vằng: “hông búp, búp hông bẹp” (không hớt, hớt không đẹp). Sau khi hớt tóc xong, Ôn dùng cây chổi đót quét tóc dính trên đầu lên cổ bầy cháu cho sạch. Tôi đã có lần hỏi chồng tôi Ôn cắt tóc đẹp không. “Biết chi mô, nhưng cắt tóc xong được ôn cho tiền nên cứ cắt thôi”. Chồng tôi hóm hỉnh tiếp: “thợ cắt tóc mà còn phải trả tiền cho khách hàng mới lạ”.

Ôn thương yêu con nhưng dạy dỗ rất nghiêm, mấy cậu dù có lớn cũng bị ăn roi nên sợ cha một phép. Chồng tôi là cháu ngọai đầu nên được Ôn cưng chìu, đến bữa ăn ôn thường cho chồng tôi ngồi trên bàn và đút ăn trước. Lúc chồng tôi lên 3-4 tuổi, bị sốt cao tím tái người, Ôn đã cõng thằng cháu ngoại chạy bộ từ nhà đến bịnh viện bằng đôi chân trần chai sạn của Ôn, bỏ việc ruộng vườn để ở lại bịnh viện nuôi thằng cháu nhỏ.

Lần lượt từng người con lớn lên lập gia đình ra ở riêng. Những đứa cháu nội ngoại đều đi học nên ít gặp Ôn. Sau năm 1975 hầu hết ruộng đất của Ôn bị tịch thu. Ít về làng, Ôn ở nhà lấy thú nuôi chim, trồng cây tiêu khiển. Ôn có thể đạp xe hàng chục cây số để bắt cào cào, châu chấu cho chim ăn. Trong số mấy con chim quý Ôn nuôi, có con nhồng đẹp biết nói, ông Ngô Đình Cẩn nhiều lần hỏi mua nhưng Ôn không bán. Dạo Ôn bịnh nặng, cậu Hà Thúc Tứ ra trại, đem Ôn vào Sài Gòn ở nhà cậu để điều trị. Đi theo Ôn chỉ có hai cái lồng và hai con nhồng quý.

Mỗi tuần chồng tôi đưa vợ con đến nhà cậu mợ thăm Ôn. Tuy Ôn bịnh nhưng tinh thần vẫn minh mẫn, chỉ khó khăn khi nói. Giường Ôn nằm nhìn ra cửa sổ có treo lồng chim ngoài sân. Đó là niềm vui của Ôn! Hai đứa con của chúng tôi rất thích nghe nhồng nói chuyện, về nhà thường bắt chước giọng điệu của nhồng: “chai bao bán khôn” (ve chai bán không). Chúng thường phân biệt các ông bên ngoại, bên nội bằng cách gọi Ôn là “Ông Cố có con nhồng”. Sau khi Ôn mất, hai con nhồng bỏ ăn uống, không nói chuyện, lần lượt đi theo Ôn. Hai đứa con chúng tôi cũng rất tiếc.

Chuyện kể về Ôn Ngoại còn dài. Tôi sẽ còn được nhiều dịp nghe chồng tôi, các em con cậu, các cậu nhắc nhớ đến Ôn mỗi khi có dịp ngồi lại với nhau. Tôi cảm nhận được niềm kiêu hãnh trong từng lời nói của cậu Giác, một sĩ quan xông pha trận mạc xem cái chết nhẹ tựa lông hồng, nhưng khi về nhà bên cha, cậu chỉ như đứa trẻ. Hay cậu Hạo, một giáo sư giản dị, đã thay các anh trong trai cải tạo nuôi cha qua giai đoạn khó khăn. Và câu nói với giọng cười đôn hậu của mạ chồng tôi: “Ôn đập mấy cậu hung lắm, nhưng mạ chưa khi mô bị Ôn đập”.

Tôi ngưỡng mộ gia đình bên chồng có một người cha, người ông như Ôn Viên Ngạc.

Hồ Thị Kim Trâm

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
19 Tháng Tư 2015(Xem: 9316)
Thế là hết một ngày vui, tuy mệt mỏi vì phải cuốc bộ trên những con đường dài, nhưng rất lý thú.
19 Tháng Tư 2015(Xem: 10531)
Hy vọng đời sống luôn có những người trọng tình nghĩa như những nhân vật trong chuyện
12 Tháng Tư 2015(Xem: 15762)
Xin chân thành gởi nén hương lòng “Tưởng Niệm” đến những Anh Hùng QLVNCH. Những người nằm xuống trong cuộc chiến, những người tuẫn tiết vì quốc nạn 30/04/1975 và những người ngã gục trong lao tù cộng sản.
12 Tháng Tư 2015(Xem: 11303)
làm thơ Đường Xướng Họa tham gia vào nhiều nhóm tác giả tên tuổi. vừa để tập dợt, vừa học hỏi cầu tiến.
06 Tháng Tư 2015(Xem: 13075)
Có đi vào chiến tranh, có chia xẻ tận tình với nhau những lần sống chết mới thấm thía được nỗi nhớ ấy như thế nào
03 Tháng Tư 2015(Xem: 9152)
Là hễ đờn ông được danh vọng thì đàn bà cũng thơm lây, nhưng khi đàn bà nổi danh thì tên tuổi đàn ông chìm sâu thêm.
31 Tháng Ba 2015(Xem: 11461)
Cám ơn tác giả Hà Thu Thủy đã gởi đến cho người đọc thông điệp yêu thương và nhân ái với nhiều quyết tâm
29 Tháng Ba 2015(Xem: 10031)
Cuộc chia ly nào cũng đau khổ và tiếc nuối. Ra đi là hết, biết đến bao giờ trở lại. 1954 Cầu Hiền Lương đã chia đôi đất nước.
28 Tháng Ba 2015(Xem: 10811)
Tôi không tin một triệu dân Biên Hòa ai ai cũng đồng tình phát triển thành phố mà quên đi chục triệu dân Sài Gòn.
21 Tháng Ba 2015(Xem: 9219)
Trời bảo, Trời mưa vì buồn thôi Để người thơ thẩn, ngắm mưa rơi
19 Tháng Ba 2015(Xem: 10758)
Chúng tôi có bạn đồng hành, đồng trang lứa, có những người lính, người sĩ quan VNCH cùng lớn lên ở đấy, đang xả thân thay cho chúng tôi
17 Tháng Ba 2015(Xem: 10149)
hình bóng cuả quê hương nằm rải rác suốt ba miền Trung Nam Bắc, nơi nào tôi cũng thấy đáng yêu, càng nghèo càng khổ lại càng thương càng nhớ.
13 Tháng Ba 2015(Xem: 10370)
Tiếc nuối nhớ lại những kỷ niệm xa vời, để mà ngậm ngùi thương tưởng, tìm về một thời “Xuân Thì” đã qua.
09 Tháng Ba 2015(Xem: 11125)
đưa con thuyền bềnh bồng, mênh mông theo làn nước cuộn, thoang thoảng xa xa bài ca vọng cổ não nề, buồn bã chia tay…
08 Tháng Ba 2015(Xem: 16848)
“Rồi Mai Đây” và “Tôi Muốn”. Như một lời cám ơn các anh Ngô Quyền, các em Khiết Tâm trong đêm Reunion và 45 Năm Tình Bạn.
08 Tháng Ba 2015(Xem: 10557)
Tiển biệt Mẹ người mẹ vĩ đại của chúng con với lòng thương tiếc trọn đời
07 Tháng Ba 2015(Xem: 11272)
Mong cháu tôi nhớ mãi ngày hôm nay để cố gắng học hành, không phụ lòng tin tưởng của cha mẹ cháu và của chính tôi.
28 Tháng Hai 2015(Xem: 10535)
tình cảm anh chị em vẫn tràn trề dù thời gian đã mấy chục năm. Xin cám ơn người Biên Hòa của tôi.
25 Tháng Hai 2015(Xem: 10009)
khi nghe một chiếc lá rụng, một giọt nước rơi, như nhắc nhở mình để biết thương tuổi thơ, tuổi trẻ Việt Nam và biết yêu đất nước mình hơn.
25 Tháng Hai 2015(Xem: 10187)
Định cư ở Mỹ từ năm 1992 nhưng mãi đến giữa năm 2013 mới liên lạc được với vài anh chị đồng hương Biên Hòa
25 Tháng Hai 2015(Xem: 10942)
Tấm lòng nhi nữ thương mà trách. Chẳng trách chi Nàng, trách Hóa công
25 Tháng Hai 2015(Xem: 9480)
Để đắm mình trong Dòng A Mai trong vắt, rồi nửa đêm thao thức, vẳng bên tai xào xạt, sóng bổ ghềnh.
23 Tháng Hai 2015(Xem: 19067)
Ban chấp hành hội ái hữu Biên Hòa California và đồng hương đã tham gia cả sự trang trọng và đặc biệt.
19 Tháng Hai 2015(Xem: 10281)
giáng sinh năm nay người mẹ đã mất và người con chỉ biết gởi cho chúng tôi tấm hình để làm kỷ niệm như một lời tri ơn
14 Tháng Hai 2015(Xem: 10441)
Cám ơn Hội Ái Hữu Biên Hòa, cám ơn Ngô Quyền và cám ơn cái quán Cà Phê Cầu Mát dễ thương
12 Tháng Hai 2015(Xem: 10116)
Anh tôi đã mất lâu lắm rồi, nhưng mỗi khi thấy một người mặc đồ Biệt Động Quân trong những ngày lễ hội, tôi lại nhớ anh tôi vô cùng
12 Tháng Hai 2015(Xem: 10370)
Tôi chịu không nổi cái cảnh bó gối ngồi trong rọ. Bao nhiêu gia đình đã tìm đường chạy khỏi Sài Gòn và đã chạy được khỏi Việt Nam
12 Tháng Hai 2015(Xem: 10593)
Người Đi Trên Mây của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng có lẽ là tác phẩm được nhắc đến nhiều nhất mỗi khi người ta nói hoặc viết về Nguyễn Xuân Hoàng
12 Tháng Hai 2015(Xem: 10505)
Cuộc đời có những buồn vui bất chợt dễ thương để trở thành kỷ niệm đẹp, đều mang một ý nghĩa thiêng liêng.
04 Tháng Hai 2015(Xem: 10101)
Hy vọng tôi sẽ vượt qua một cách bình an và để lại một nụ cười. Nụ cười mãn nguyện cám ơn cuộc sống quý giá mà ơn trên đã ban cho tôi.
04 Tháng Hai 2015(Xem: 9874)
Cái chết của người bạn thân thiết là sự đoạn tuyệt đột ngột với quá khứ của mình. Chúng ta không những mất một sự hiện diện mà còn mất cả một phần của cuộc sống
04 Tháng Hai 2015(Xem: 11232)
Tôi chỉ là một bông hoa dại được hội AHBH đem vào vườn hoa văn nghệ và ươm phân, tưới nước.
23 Tháng Giêng 2015(Xem: 10193)
mong chị hãy thanh thản bước về miền tây phương cực lạc
23 Tháng Giêng 2015(Xem: 10638)
Cám ơn tác giả Nguyễn Thị Thêm đã cho tôi và những đồng hương độc giả BH thưởng thức một bài thơ hay, đầy ý nghĩa và chứa chan tình tự quê hương.
17 Tháng Giêng 2015(Xem: 10280)
những kỹ niệm, những tình cảm mến thương với chị Chu Diệu Thi, chị Lương Thị Sao bỗng chốc không cầm được nước mắt…
15 Tháng Giêng 2015(Xem: 9843)
Trong khi những cơn gió Bấc cứ thi nhau thổi phà qua căn nhà trống trước, trống sau đem thêm những cơn lạnh thấu da.
14 Tháng Giêng 2015(Xem: 8689)
Trong không gian êm tịnh, tôi trở về với cái tôi. Chung quanh sự vật cố hữu quen thuộc như muốn nói lên điều tự khoái…
14 Tháng Giêng 2015(Xem: 10848)
cho một thi sĩ đã ra đi, nhưng lời thơ còn ở lại và vẫn chứa đựng mênh mang năm tháng cuộc đời .
13 Tháng Giêng 2015(Xem: 10240)
Tiển người đi. Trả lại buồn phiền những ai bi
11 Tháng Giêng 2015(Xem: 10501)
Sáng ngày 1-5, tôi bước ra khỏi bịnh xá, đứng trên Quốc lộ 4 nhìn về hướng Cần Thơ thấy mặt trời lên đỏ rực, báo hiệu một ngày mới
10 Tháng Giêng 2015(Xem: 10179)
Phong bao tuy nhỏ nhưng mang một ý nghĩ to lớn là người Việt mình độc lập trong đời sống, trong tư tưởng cũng như phong tục tập quán.
05 Tháng Giêng 2015(Xem: 15672)
Nhìn lại, mái tóc đã pha muối tiêu. Tình cảm vẫn như ngày xưa. Xin cám ơn cuộc đời.Một ngày vui qua mau.
01 Tháng Giêng 2015(Xem: 10306)
Tôi thấy mình quá đầy đủ và hạnh phúc. Xin chia sẻ niềm hạnh phúc này đến tất cả các bạn.
24 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 11294)
Thưởng thức lại ca khúc “Lời Con Xin Chúa” không phải để khơi lên “đống tro tàn tang tóc”, mà để cảm thông với những con người đã và đang chịu đau khổ
24 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 9881)
merry Christmas and happy New Yeara
24 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 9766)
Gia đình Kiều Oanh xin chân thành gửi lời kính chúc đến quý vị trưởng thượng, quý Thầy cô, đồng hương, cùng các bạn hữu vui đón một mùa Noel an bình, thịnh vượng
21 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 14822)
Lòng bồi hồi xúc động nhớ những ngày vui hồn nhiên của một cô gái nhà quê lên tỉnh học
20 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 8996)
Cám ơn các thân hữu, bạn bè gần xa đã đọc những tâm tình của tui trong năm qua và luôn yêu thương, khuyến khích.
11 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 11189)
Giữa hai người yêu nhau mà người con gái vì một chuyện gì đó nhỏ lệ thì người con trai lại hốt hoảng lo âu
11 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 10391)
Nhìn ra cái đẹp trong những giọt nước mắt và tìm cách lau đi mới thật sự là một con người hiểu đúng nghĩa của tình yêu.