11:00 CH
Thứ Năm
28
Tháng Ba
2024

NHÁNH CÂY LIÊM SĨ - HUỲNH VĂN HUÊ

06 Tháng Mười 201212:00 SA(Xem: 18521)
NHÁNH CÂY LIÊM SĨ
 Cái tin Dì Hai Sang qua đời không làm cho ai trong cái xóm nhỏ này ngạc nhiên. Dì sống đã qua tuổi tám mươi, lại không nghe lời bác sĩ chuyển từ ăn uống chay lạt sang “ăn mặn” như mọi người cho cơ thể có đầy đủ chất dinh dưỡng hơn… . Nghe đâu tuy đã yếu nhiều, nhưng Dì vẫn nhất mực không chịu ăn mặn dù rằng ai cũng biết Dì vốn không phải là một bậc xuất gia, tu hành.

 Theo lẽ thường tình, sau khi đến viếng thăm và phúng điếu xong, khách thân tình phải nên nán lại ngồi chuyện trò cùng tang quyến. Có người khách, trước kia cũng sinh ra và lớn lên nơi xóm nhỏ này, nay sinh sống nơi khác, giờ trở về phúng viếng. Nhìn chăm chăm vào tấm di ảnh của Dì Hai, một cụ bà hiền lành, gương mặt hơi gầy nhưng đầy phúc hậu. Khách chợt như quay trở về thuở nào, về cái thời thơ ấu đã trôi qua của chính mình… .

 * * *

 Ngày đó nơi xóm nhỏ này nhà cửa còn thưa thớt. Vì vậy đương nhiên cây xanh lẫn cỏ dại, rồi đến vườn tược gần như phủ kín khắp nơi. Vào một sáng sớm tinh mơ cuối năm, thật sớm đến mức còn thấy vài ngôi sao lấp lánh, như còn lưu luyến màn đêm xuất hiện trên bầu trời. Qua ánh đèn dầu leo lét, trong không khí âm u hòa quyện giữa bầu trời tối đen của ngày cuối tháng. H

 Người ta thấy có hai đứa bé, đứa trai là anh, đứa nhỏ là em hãy còn học tiểu học, đứa lớn chỉ hơn em mình vài tuổi thôi. Hai đứa nhỏ làm gì vào cái giờ này? Cái thời khắc mà vào tuổi này tụi nó chỉ nên trùm mền ngủ thật kỹ? Chúng nó đi “mót” trái sa bô chê của vườn nhà Dì Hai Sang… .

 Mon men theo con đường nhỏ, uốn lượn theo bờ con sông , chúng nép sát vào nhau, một phần vì gió lạnh, một phần chắc chắn đúng hơn là… vì sợ. Khi ngang qua cây đọt sộp cổ thụ với những cành lá lòa xòa cùng những rể phụ lòng thòng phất phơ hay xoắn vào nhau tạo nên những hình thù kỳ dị. Ban ngày ban mặt đi ngang qua đây đã thấy rờn rợn, huống gì bây giờ trời còn tối đen… . Đứa nhỏ chợt như muốn rú lên, nắm chặc cánh tay anh nó khiến ngọn đèn chao đảo. Có mấy con dơi đen xì, no nê sau chuyến ăn đêm, hình như đập cánh nghe thật rõ (?) có con còn áp sát, lướt qua trên đầu nó! Cái không gian đông đặc, thời gian kéo dài như vô tận rồi cũng đi qua, chúng cũng đã lần mò đến được ranh vườn . Vào thời này thật yên ả thanh bình làm sao, vườn tược đầy ắp cây trái như vậy nhưng vườn Dì Hai tuyệt nhiên không cần rào giậu gì hết… . Vô trong vườn rồi bọn trẻ nhanh chóng bắt tay vào việc, đi một vòng qua các gốc cây sum suê những trái là trái. Nằm lăn lóc rải rác dưới gốc cây, những trái sa bô chê rơi rụng được mấy đứa nhỏ lượm hết cho ngay vào cái túi đệm. Có những trái đã chín tới ngon lành, nhưng phải chịu có mấy dấu răng dơi thật rõ. Rồi những trái rụng cũng hết… . Còn lại trên cành cây là những chùm trái lòa xòa, đu đưa ngang đầu tụi nhỏ như trêu như ghẹo. Hai đứa đưa mắt nhìn nhau dưới ánh đèn dầu vàng vọt, như muốn ngầm hỏi nhau một điều gì… . Rồi như cùng quyết tâm, chúng nắm chặt tay nhau, cùng quay vào hàng hiên trước nhà Dì Hai ngồi tránh gió cho đỡ lạnh. Đứa anh lên tiếng như để xóa tan một suy nghĩ không “tốt” vừa thoáng qua đầu:

Thôi mình vô đây ngồi chờ chút coi có trái nào rụng nữa không, bây giờ trời cũng còn sớm… .

 Tội nghiệp, hai đứa nhỏ gầy gò, tuy đã đỡ sợ bóng đêm, nhưng một lần nữa chúng lại nép sát vào nhau cho đỡ… lạnh! Vào mùa này trời đã hết mưa từ lâu, ban ngày chúng cũng đã bắt gặp trên đường những con trùn đất bò lên để rồi làm mồi cho không lũ gà cũng lũ kiến… . Người lớn trong xóm nói vậy là “mùa lạnh” đã về… .Trước nhà Dì Hai lại là mặt sông rộng, nên dù tuy có khoảng cách khá xa nhưng gió sông cũng góp thêm phần làm se sắt làn da bọn trẻ… . Trong mấy con gà ngủ đêm trên những cành sa bô chê thấp là đà gần mặt đất, con trống đầu đàn đã cất tiếng gáy đầu tiên để đón chào bình minh . Chân trời phía đông đã chớm rạng ánh hồng. Trời sắp sáng rồi.

 Trong nhà, sau lưng bọn trẻ chợt có tiếng mở cửa… . Dì Hai đã thức giấc, tay cầm cây đèn “hột vịt” – loại đèn dầu nhỏ khi xưa người ta “chong” suốt đêm cho đỡ… hao dầu – Dì Hai cất tiếng hỏi:

Mấy đứa làm gì thức dậy sớm quá vậy? – Chỉ hơi rụt rè chớ không hề ấp úng, đứa lớn trả lời:

Dạ, tụi con đi “mót” trái sa bô chê. – Vừa nghe nói lại vừa nhìn thấy cái giỏ đệm tụi nhỏ mang theo, Dì hiểu tất cả. Người đàn bà tốt bụng cất giọng cảm thương:

 Mấy đứa còn nhỏ lo ở nhà… ngủ, thức dậy sớm làm chi rủi bệnh hoạn làm ba, má buồn. Để Dì đi lấy cho một mớ… . – Dì Hai quay vào trong nhà cũng là lúc người chồng xuất hiện. Nhìn bọn trẻ với ánh mắt nghi ngờ, ông ra lệnh tụi nó trút tất cả các thứ trong túi đệm ra!... . Những trái sa bô chê đủ cỡ còn dính đầy đất cát nằm lăn lóc, tuyệt nhiên không có trái nào trên cuống còn dính lấy một chút nhựa trắng, thứ nhựa này sẽ chứng tỏ đó là trái đã được mới hái từ trên cây, là thứ trái bị hái trộm!... .Lúc này Dì Hai đã quay ra trên tay còn cầm cái rổ nhỏ với một mớ trái sa bô chê ngon lành, nhìn thấy cảnh tượng Dì hiểu tất cả. Ôn tồn, hồn hậu Dì nói:

 Dì cho hai đứa một mớ nè, bỏ hết vô túi đệm đi, trời cũng sáng rồi lo về để còn đi học.

 Hai đứa nhỏ nhìn Dì ngần ngại chưa động tĩnh gì hết. Hiểu ý Dì thúc giục lần nữa. Lần này sau khi nhìn Dì bằng ánh mắt biết ơn và… cảm kích – chỉ duy nhất với Dì thôi – rồi chúng ngoan ngoãn vâng lời. Khi chúng đi khỏi khoảng sân vườn, Dì quay sang nhẹ nhàng nói với người chồng:

Ông biểu tụi nó trút ra làm chi, rủi tụi nó nhỏ dại, lỡ hái một hai trái trên cây thì tụi nó mắc cỡ tội nghiệp… 

 Lòng nhân hậu của Dì như thế đó, đơn sơ, bình dị nhưng thắm đẵm tình người. Dì vốn là con gái duy nhất của đôi vợ chồng có thể gọi là… phú nông, thuộc một trong mấy dòng họ tên tuổi có công khai phá vùng đất này. Cũng ít ai biết Dì học hết bậc tiểu học thời Pháp và có thể giao tiếp bằng tiếng Pháp với mọi người. Về sau này, tất cả con cái Dì đều từng bước lớn khôn vào sau những năm “lịch sử sang trang”, tất nhiên trong hoàn cảnh “khó khăn chung” như của tất cả mọi người. Dì thường tâm sự với chung quanh, các con của Dì tuy không làm ông này bà nọ, nhưng được cái tụi nó hiền lành, sống được nhờ vào đôi tay khối óc của mình chớ không như những người tự nhiên trở nên vô cùng giàu có nhờ vào công sức của… người khác !!!

* * *

 Vào một buổi sáng, cái thời khắc người già hay ra trước sân để đón nhận những tia nắng ấm … .Dì Hai đang đứng với đứa cháu nội bên một gốc sa bô chê, thoạt nhìn qua ai cũng thấy có một nhánh kém xanh tốt hơn các nhánh cây còn lại. Người khách đến thăm nhà vốn là… một trong hai cậu bé năm nào đã từng thắp đèn dầu đến cái sân này vào lúc chưa mờ sáng để mót trái rụng. Qua câu chuyện của hai bà cháu,không biết thế nào mà khách chưa vội ra về, nán lại đứng nghe. Dì Hai nhìn khách, cười cười rồi tiếp tục giảng giải cho đứa cháu về cây sa bô chê:

Con biết không, nhánh cây này đang tươi tốt mấy ngày trước, giờ trở thành vàng vọt như vầy là vì con bù-sè(*) nó ăn ruồng bên trong. – Dì Hai gọi cháu nội của mình cũng là con - Xong Dì quay sang khách mĩm cười hỏi thăm mấy lời về chuyện học hành ở Sài Gòn rồi tiếp tục bài “nói chuyện” dường như không chỉ riêng với cháu của Dì!

 Nhưng cái nhánh cây này cũng… hay lắm. Sau khi chảy nhựa để “trị” con sâu không được, nó sẽ chịu… chết (cùng với con sâu quái ác). Nhánh cây sẽ gãy! Thà hy sinh phần nhánh này để cứu cả thảy thân cây. – Dì một lần nữa nhìn khách, cười nhè nhẹ một nụ cười… buồn:

 Cái nhánh cây còn như thế! Nó biết… “từ chức” làm… nhánh cây để cứu cả thân cây! Còn ngoài đời có nhiều người quyền cao chức trọng, làm hư việc ảnh hưởng đến biết bao nhiêu con người khác nhưng không hề biết… từ chức là gì!! Rõ ràng không bằng một nhánh cây. Nhánh cây này vậy mà còn biết… liêm sỉ !

 Đến đây sau cùng người khách cũng ra về. Nợ chữ nghĩa vẫn còn mang nặng, nhưng từ đó cho đến mãi về sau này con người ấy không sao quên câu chuyện “nhánh cây liêm sỉ” của Dì Hai. Một phụ nữ nông thôn bình thường, trình độ và hiểu biết không có gì cao thâm, hoàn toàn không có quyền hành chức vụ gì… . Thế mà người phụ nữ này đã nói lên một suy nghĩ, một nhận định dù đượm đầy vị đắng cay, chua chát nhưng đáng để cho mọi người phải suy ngẫm… ./.

 

 HUỲNH VĂN HUÊ ( 5-2012 )

_________________________

Ghi chú: (*) Bù-sè: Tên địa phương của một loài sâu đục thân cây. 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
19 Tháng Tư 2015(Xem: 9320)
Thế là hết một ngày vui, tuy mệt mỏi vì phải cuốc bộ trên những con đường dài, nhưng rất lý thú.
19 Tháng Tư 2015(Xem: 10539)
Hy vọng đời sống luôn có những người trọng tình nghĩa như những nhân vật trong chuyện
12 Tháng Tư 2015(Xem: 15770)
Xin chân thành gởi nén hương lòng “Tưởng Niệm” đến những Anh Hùng QLVNCH. Những người nằm xuống trong cuộc chiến, những người tuẫn tiết vì quốc nạn 30/04/1975 và những người ngã gục trong lao tù cộng sản.
12 Tháng Tư 2015(Xem: 11308)
làm thơ Đường Xướng Họa tham gia vào nhiều nhóm tác giả tên tuổi. vừa để tập dợt, vừa học hỏi cầu tiến.
06 Tháng Tư 2015(Xem: 13082)
Có đi vào chiến tranh, có chia xẻ tận tình với nhau những lần sống chết mới thấm thía được nỗi nhớ ấy như thế nào
03 Tháng Tư 2015(Xem: 9169)
Là hễ đờn ông được danh vọng thì đàn bà cũng thơm lây, nhưng khi đàn bà nổi danh thì tên tuổi đàn ông chìm sâu thêm.
31 Tháng Ba 2015(Xem: 11468)
Cám ơn tác giả Hà Thu Thủy đã gởi đến cho người đọc thông điệp yêu thương và nhân ái với nhiều quyết tâm
29 Tháng Ba 2015(Xem: 10036)
Cuộc chia ly nào cũng đau khổ và tiếc nuối. Ra đi là hết, biết đến bao giờ trở lại. 1954 Cầu Hiền Lương đã chia đôi đất nước.
28 Tháng Ba 2015(Xem: 10819)
Tôi không tin một triệu dân Biên Hòa ai ai cũng đồng tình phát triển thành phố mà quên đi chục triệu dân Sài Gòn.
21 Tháng Ba 2015(Xem: 9226)
Trời bảo, Trời mưa vì buồn thôi Để người thơ thẩn, ngắm mưa rơi
19 Tháng Ba 2015(Xem: 10764)
Chúng tôi có bạn đồng hành, đồng trang lứa, có những người lính, người sĩ quan VNCH cùng lớn lên ở đấy, đang xả thân thay cho chúng tôi
17 Tháng Ba 2015(Xem: 10155)
hình bóng cuả quê hương nằm rải rác suốt ba miền Trung Nam Bắc, nơi nào tôi cũng thấy đáng yêu, càng nghèo càng khổ lại càng thương càng nhớ.
13 Tháng Ba 2015(Xem: 10380)
Tiếc nuối nhớ lại những kỷ niệm xa vời, để mà ngậm ngùi thương tưởng, tìm về một thời “Xuân Thì” đã qua.
09 Tháng Ba 2015(Xem: 11127)
đưa con thuyền bềnh bồng, mênh mông theo làn nước cuộn, thoang thoảng xa xa bài ca vọng cổ não nề, buồn bã chia tay…
08 Tháng Ba 2015(Xem: 16858)
“Rồi Mai Đây” và “Tôi Muốn”. Như một lời cám ơn các anh Ngô Quyền, các em Khiết Tâm trong đêm Reunion và 45 Năm Tình Bạn.
08 Tháng Ba 2015(Xem: 10563)
Tiển biệt Mẹ người mẹ vĩ đại của chúng con với lòng thương tiếc trọn đời
07 Tháng Ba 2015(Xem: 11278)
Mong cháu tôi nhớ mãi ngày hôm nay để cố gắng học hành, không phụ lòng tin tưởng của cha mẹ cháu và của chính tôi.
28 Tháng Hai 2015(Xem: 10556)
tình cảm anh chị em vẫn tràn trề dù thời gian đã mấy chục năm. Xin cám ơn người Biên Hòa của tôi.
25 Tháng Hai 2015(Xem: 10026)
khi nghe một chiếc lá rụng, một giọt nước rơi, như nhắc nhở mình để biết thương tuổi thơ, tuổi trẻ Việt Nam và biết yêu đất nước mình hơn.
25 Tháng Hai 2015(Xem: 10209)
Định cư ở Mỹ từ năm 1992 nhưng mãi đến giữa năm 2013 mới liên lạc được với vài anh chị đồng hương Biên Hòa
25 Tháng Hai 2015(Xem: 10965)
Tấm lòng nhi nữ thương mà trách. Chẳng trách chi Nàng, trách Hóa công
25 Tháng Hai 2015(Xem: 9492)
Để đắm mình trong Dòng A Mai trong vắt, rồi nửa đêm thao thức, vẳng bên tai xào xạt, sóng bổ ghềnh.
23 Tháng Hai 2015(Xem: 19085)
Ban chấp hành hội ái hữu Biên Hòa California và đồng hương đã tham gia cả sự trang trọng và đặc biệt.
19 Tháng Hai 2015(Xem: 10301)
giáng sinh năm nay người mẹ đã mất và người con chỉ biết gởi cho chúng tôi tấm hình để làm kỷ niệm như một lời tri ơn
14 Tháng Hai 2015(Xem: 10465)
Cám ơn Hội Ái Hữu Biên Hòa, cám ơn Ngô Quyền và cám ơn cái quán Cà Phê Cầu Mát dễ thương
12 Tháng Hai 2015(Xem: 10132)
Anh tôi đã mất lâu lắm rồi, nhưng mỗi khi thấy một người mặc đồ Biệt Động Quân trong những ngày lễ hội, tôi lại nhớ anh tôi vô cùng
12 Tháng Hai 2015(Xem: 10377)
Tôi chịu không nổi cái cảnh bó gối ngồi trong rọ. Bao nhiêu gia đình đã tìm đường chạy khỏi Sài Gòn và đã chạy được khỏi Việt Nam
12 Tháng Hai 2015(Xem: 10609)
Người Đi Trên Mây của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng có lẽ là tác phẩm được nhắc đến nhiều nhất mỗi khi người ta nói hoặc viết về Nguyễn Xuân Hoàng
12 Tháng Hai 2015(Xem: 10509)
Cuộc đời có những buồn vui bất chợt dễ thương để trở thành kỷ niệm đẹp, đều mang một ý nghĩa thiêng liêng.
04 Tháng Hai 2015(Xem: 10111)
Hy vọng tôi sẽ vượt qua một cách bình an và để lại một nụ cười. Nụ cười mãn nguyện cám ơn cuộc sống quý giá mà ơn trên đã ban cho tôi.
04 Tháng Hai 2015(Xem: 9880)
Cái chết của người bạn thân thiết là sự đoạn tuyệt đột ngột với quá khứ của mình. Chúng ta không những mất một sự hiện diện mà còn mất cả một phần của cuộc sống
04 Tháng Hai 2015(Xem: 11235)
Tôi chỉ là một bông hoa dại được hội AHBH đem vào vườn hoa văn nghệ và ươm phân, tưới nước.
23 Tháng Giêng 2015(Xem: 10197)
mong chị hãy thanh thản bước về miền tây phương cực lạc
23 Tháng Giêng 2015(Xem: 10642)
Cám ơn tác giả Nguyễn Thị Thêm đã cho tôi và những đồng hương độc giả BH thưởng thức một bài thơ hay, đầy ý nghĩa và chứa chan tình tự quê hương.
17 Tháng Giêng 2015(Xem: 10299)
những kỹ niệm, những tình cảm mến thương với chị Chu Diệu Thi, chị Lương Thị Sao bỗng chốc không cầm được nước mắt…
15 Tháng Giêng 2015(Xem: 9859)
Trong khi những cơn gió Bấc cứ thi nhau thổi phà qua căn nhà trống trước, trống sau đem thêm những cơn lạnh thấu da.
14 Tháng Giêng 2015(Xem: 8703)
Trong không gian êm tịnh, tôi trở về với cái tôi. Chung quanh sự vật cố hữu quen thuộc như muốn nói lên điều tự khoái…
14 Tháng Giêng 2015(Xem: 10855)
cho một thi sĩ đã ra đi, nhưng lời thơ còn ở lại và vẫn chứa đựng mênh mang năm tháng cuộc đời .
13 Tháng Giêng 2015(Xem: 10249)
Tiển người đi. Trả lại buồn phiền những ai bi
11 Tháng Giêng 2015(Xem: 10514)
Sáng ngày 1-5, tôi bước ra khỏi bịnh xá, đứng trên Quốc lộ 4 nhìn về hướng Cần Thơ thấy mặt trời lên đỏ rực, báo hiệu một ngày mới
10 Tháng Giêng 2015(Xem: 10191)
Phong bao tuy nhỏ nhưng mang một ý nghĩ to lớn là người Việt mình độc lập trong đời sống, trong tư tưởng cũng như phong tục tập quán.
05 Tháng Giêng 2015(Xem: 15698)
Nhìn lại, mái tóc đã pha muối tiêu. Tình cảm vẫn như ngày xưa. Xin cám ơn cuộc đời.Một ngày vui qua mau.
01 Tháng Giêng 2015(Xem: 10333)
Tôi thấy mình quá đầy đủ và hạnh phúc. Xin chia sẻ niềm hạnh phúc này đến tất cả các bạn.
24 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 11300)
Thưởng thức lại ca khúc “Lời Con Xin Chúa” không phải để khơi lên “đống tro tàn tang tóc”, mà để cảm thông với những con người đã và đang chịu đau khổ
24 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 9889)
merry Christmas and happy New Yeara
24 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 9779)
Gia đình Kiều Oanh xin chân thành gửi lời kính chúc đến quý vị trưởng thượng, quý Thầy cô, đồng hương, cùng các bạn hữu vui đón một mùa Noel an bình, thịnh vượng
21 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 14838)
Lòng bồi hồi xúc động nhớ những ngày vui hồn nhiên của một cô gái nhà quê lên tỉnh học
20 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 9012)
Cám ơn các thân hữu, bạn bè gần xa đã đọc những tâm tình của tui trong năm qua và luôn yêu thương, khuyến khích.
11 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 11204)
Giữa hai người yêu nhau mà người con gái vì một chuyện gì đó nhỏ lệ thì người con trai lại hốt hoảng lo âu
11 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 10397)
Nhìn ra cái đẹp trong những giọt nước mắt và tìm cách lau đi mới thật sự là một con người hiểu đúng nghĩa của tình yêu.