TIẾNG HÁT TỪ HỐ THẲM NHÂN GIAN - *thơ NGUYỄN THIẾU NHẪN

Nhớ xưa ai viết khúc ca:

“Thân sao như gánh hàng hoa

Sớm qua chợ sớm, chiều qua chợ chiều!”

Nhớ xưa đọc truyện Thúy Kiều

Tiếng kêu đứt ruột mới nhiều đau thương

Đời ta cũng lắm đoạn trường

Nên thơ ta cũng đau thương dạn dày

Bao năm sống kiếp lưu đày

Thơ này ghi lại tháng ngày phiêu linh.

*

1.HỐC MÔN: NHÁT CUỐC BẮT ĐẦU

Khặc khừ máy nổ sáng đèn

Xe rời thành phố giữa đêm sương mù

Đèn đường soi mặt lờ mờ

Bấm nhau hỏi nhỏ: “bây giờ tới đâu?”

Hình như gà gáy hiệp đầu

Dựa thành xe, xốc, nghe đau vô cùng

Xuống đây đêm tối mịt mùng

Thiếp đi từng chập hãi hùng chiêm bao

Hốc Môn: nhát cuốc bắt đầu

Dội thành giếng cứng, nghe đau tay mềm

Lâu dần mọi việc rồi quen

Bí bầu chĩu trái, cải dền xanh tươi

Trong tim hy vọng chói ngời

Mơ ngày đoàn tụ hoa đời ngát hương.

2.LONG GIAO ĐẤT ĐỎ

Một lần nữa lại lên đường

Xe qua Thủ Đức nhớ thương Biên Hoà

Một năm xa cách quê nhà

Thương ông nội tuổi đã già ốm đau

Thương người vợ mới lấy nhau

Nửa năm chăn gối đã sầu chia phôi

Long Giao đất đỏ mù trời

Ngày như thiêu đốt, đêm thời lạnh căm

Bốn bên đồi núi bạt ngàn

Giếng sâu thăm thẳm thương thân cát lầm.

3.SUỐI MÁU GIAN TRUÂN

Thu sang rừng trút lá vàng

Biên Hòa bưởi chín, trái oằn ước mơ

Đồng Nai sông nước lửng lờ

Nhớ thương đã chín đỏ bờ yêu thương

Xuống đây đi tiếp cung đường

Lưu đày cứ tưởng như chừng chiêm bao

Xuân này ta lại gặp nhau

Vẫn em xinh đẹp thuở đầu yêu nhau

Nụ cười giọt lệ sầu đau

Nụ hôn tha thiết dạt dào yêu thương

Rau bạc hà ngát mùi hương

Luống từng luống thẳng xanh rờn nắng mai

Quê nhà tạm biệt từ đây

Đừng buồn em nhé, đợi ngày nắng lên.

3. ĐƯỜNG RA NGHĨA LỘ

Khặc khừ máy nổ sáng đèn

Xe vào Tân cảng giữa đêm sương mù

Đèn đường soi mặt lờ mờ

Cột thuyền buồm sáng vật vờ ánh trăng

Vẫy tay tạm biệt miền Nam

Con tàu rẽ sóng xé tan sương mù

Thuyền ra cửa biển xa mờ

Những thành phố cũ bến bờ thân quen

Lênh đênh suốt mấy ngày liền

Nghe thèm gặp đất như thèm gặp em

Trong đêm biển lặng sóng yên

Em yêu bước đến hồn nhiên nói cười

Ôm em chưa nói nên lời

Chợt em biến mất giữa trời hư vô

Thuyền trôi sóng vỗ vật vờ

Biết đâu bến đỗ đợi chờ tương lai

Ngồi buồn đếm sợi chỉ tay

Xa em chốc đã tròn hai năm rồi.

Vào bờ tàu rúc ba hồi

Lên boong ánh điện sáng ngời mặt sông

Xin chào phố cảng Hải Phòng

Hẹn ngày đi hết con đường gian truân

Xin chào Hà Nội màu xanh

Ba mươi sáu phố sẽ thăm một ngày.

Ra ga tàu rúc còi dài

Trong đêm mà cứ ngỡ ngày đang lên

Tàu qua rừng trời tối đen

Thuốc lào ta hút cho quên nỗi sầu

Còn bao ga nữa, hỡi tàu?

Mệt vô cùng ngủ lúc nào không hay

Ngồi lên dụi mắt còn cay

Xuống đây đi tiếp chuỗi ngày gian truân

Bến Âu Lâu đợi phà sang

Núi xanh tiếp núi chắn ngang lưng trời

Nắng hè đốt cháy núi đồi

Đá khô giọt lệ khóc người cuối sông

Xa bay một ngọn cờ hồng

Nhẹ nhàng chiếc lá không trung đưa vèo

Xa qua mấy dốc, mấy đèo

Thương con đường núi bóng chiều hắt hiu

Cuối ngày giọt nắng đổ xiêu

Thương người áo trắng lưng đèo bước nhanh

Chuối rừng hoa đỏ, lá xanh

Thương con đường núi chạy quanh sườn đồi

Núi rừng ghi dấu một thời

Lệ người nhi nữ khóc người hùng anh

Hôm nay nương đã lên xanh

Trà xanh mọc kín chung quanh sườn đồi

Hoàng Liên Sơn ngọn đỉnh trời

Núi đồi ghi dấu một thời ta đi

Dù bao gian khổ nề chi

Khi lòng đã quyết sống vì yêu thương.

5.SƯƠNG TRẮNG LÀO CAI

Lại đi tiếp một cung đường

Hành trang nặng chĩu tình thương gia đình

Thương em vò võ một mình

Bên trời đơn chiếc xót tình chia xa

Nửa đêm sáng ngọn đèn pha

Xe leo lên dốc vượt qua suối, đèo.

Sương đêm vây kín bản Mèo

Cây khô dựng đứng cheo leo sườn đồi

Co chân sửa lại chỗ ngồi

Chân trời xa tít mặt trời đang lên

Ai vừa thổi tắt ngọn đèn

Châm thêm điếu thuốc cho quên thuốc lào

Hình như ta lại say sao?

Gió ban mai thổi lào xào ngọn tre

Bến Âu Lâu bước xuống xe

Giã từ Yên Báy xuôi về Lào Cai.

Xin chào rừng, núi, trời, mây

Cung đường tiếp nối chuỗi ngày chung thân

Biết rằng đường lắm gian truân

Cớ sao mỗi bước băn khoăn ngại ngần

Đứng lên gạt hết phân vân

Một lòng đã quyết khó khăn ngại gì

Hôm qua đã nói biệt ly

Thì ngày mai sẽ là khi tương phùng

Bước đi sạm nắng phong sương

Bước về chan chứa yêu thương đơi chờ

Mây xa che khuất non mờ

Một lòng chung thủy vẫn chờ đợi nhau

Hãy nhanh chân bước thật mau

Cho gần thêm lại hai đầu quê hương

Cho em thắm lại má hường

Cho anh lành lặn vết thương một thời.

6. ĐƯỜNG VỀ VĨNH PHÚ

Vác hành trang trở về xuôi

Xin chào giã biệt núi đồi Lào Cai

Lại đi tiếp nối chuỗi ngày

Lưu đày, gian khổ, đắng cay chẳng sờn

Ba năm tính đã vuông tròn

Thương em chờ đợi mỏi mòn tháng, năm

Gió sa vực mắt còn thâm

Chợt thương giọt lệ âm thầm chảy xuôi

Nội già tóc bạc, da mồi

Hắt hiu bóng xế bên trời hy sinh

Nhớ thương, thôi hãy lắng im

Cho ta nhẹ bước qua miền trung du

Xe đi cát bụi bay mù

Xin chào giã biệt Phố Lu, Bảo Hà

Đoạn đường ta đã kinh qua

Mùa Đông buốt giá thịt da ngỡ ngàng

Kiếp lưu đày lắm gian nan

Bào thai mơ ước vẫn mang trong lòng

Xin chào Vĩnh Phú tươi hồng

Dám xin tha lỗi chiếc còng trên tay

Bởi xưa lỡ một, lầm hai

Nên nay phải chịu một tay bị còng

Xin chào một nhánh sông Hồng

Đò xuôi Bến Ngọc bềnh bồng tóc bay

Trại Cây Dừa bước xuống đây

Bước đi tiếp nối chuỗi ngày gian truân

Xin chào củi lửa, tro than

Chào cơm mì hạt màu vàng, màu nâu

Xin chào cơm bắp, bánh bao

Chào canh rau muống, cải xào, bí ngô

Xin chào vòi nước trong hồ

Chào hàng cây mỡ bơ vơ giữa trời

Xin chào đôi mắt sáng ngời

Khi nghe hy vọng cất lời trong tim

Xin chào tiếng ếch đêm đêm

Chào chăn, chào chiếu, mùng mền chào luôn

Xin chào giọng khướu mỏi mòn:

“Anh ơi! Tôi biết anh còn tù lâu!”

Xin chào tất cả, xin chào

Xin chào những giấc chiêm bao rã rời.

ĐOẠN KẾT

Hành trang trở lại với đời

Ra ga tàu hỏa hú còi vui tai

Xin chào những hạt mưa bay

Đưa ta về với ngày mai tương phùng

Xin chào quán cốc bên đường

Thấy vò rượu đế nghe chừng đã say

Xin chào tà áo tung bay

Áo ai trắng quá nhớ hoài không ra

Xin chào người bạn đường xa

Giờ này chắc hẳn nhớ nhà, phải không?

Xin chào gác thánh, lầu chuông

Những hồi chuông đổ nghe buồn quá đi

Xin chào tượng Phật từ bi

Xin chào một gã hippy lạc loài

Xin chào sông nước Đồng Nai

Nhà ai vườn bưởi chín cây sai oằn

Xin chào sóng Cửu Long giang

Tóc người thương

chảy

ngỡ ngàng

phân vân.

Bước từng bước nhỏ

ngại ngần

Đừng kinh ngạc nhé!

Không lầm đâu em.

Cười lên

Và chạy nhanh thêm

Vòng tay thương nhớ siết trên bụi đường

Xin chào em rất yêu thương

Xin chào mảnh đất quê hương mặn nồng

Biên Hoà, Vĩnh Long - Việt Nam

(1980)

NGUYỄN THIẾU NHẪN